Yer fıstığı, Güney Amerika kökenli bir fıstık türüdür. Bilimsel olarak Arachis hypogea olarak bilinir.

Bununla birlikte fıstıklar teknik olarak fıstık değildir. Aslında baklagil ailesine aittir ve bu nedenle fasulye, mercimek ve soya ile akrabadır. ABD’de fıstığı nadiren çiğ yenir. Bunun yerine, çoğunlukla kavrulmuş ve tuzlanmış bütün fıstık veya fıstık ezmesi olarak tüketilirler.

Fıstıklardan yapılan diğer ürünler fıstık yağı, yerfıstığı unu ve yer fıstığı ezmesi içerir. Yer fıstığı ürünleri; tatlılar, pastalar, şekerleme, atıştırmalıklar ve soslar çeşitli gıdalarda kullanılır.

Yer fıstığı aynı zamanda protein, yağ ve çeşitli sağlıklı besin maddelerinden de zengindir. Araştırmalar yer fıstığının kilo vermede yararlı olabileceğini ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceğini gösterdi.

 

Yer Fıstığı Besin İçeriği

Oldukça besleyici içeriği olan yer fıstığının 100 gramında 567 kalori bulunuyor. Ayrıca diğer besin içerikler aşağıdaki gibidir:

25.8 gram Protein

16.1 gram Karbonhidrat

4.7 gram Şeker

8.5 gram Lif

15.56 gram Omega 6

49.2 gr. yağ

6.28 gr. doymuş yağ

24.43 gr. doymamış yağ

15.56 gr. çoklu doymamış yağ

Kalp Sağlığına İyi Gelir

Yer fıstığı, tekli doymamış yağlar bakımından zengindir, Akdeniz diyetinde kullanılan yağ türüdür. Fıstık üzerine özel vurgu yapılan diyet araştırmaları, bu küçük fıstıkların sağlıklı bir kalp için büyük bir müttefik olduğunu göstermiştir. 22 denek içeren gelişigüzel, çift-kör, çapraz çalışma içeren bir çalışmada, yerfıstığı ve fıstık yağındaki gibi yüksek bir doymamış yağ içeren diyetin, kardiyovasküler hastalık riskini ortalama beslenme koşullarına kıyasla yaklaşık % 21 oranında düşürdüğünü bulmuştur.

 

Tekli doymamış yağ içeriğine ek olarak yer fıstığı çok sayıda çalışmada kalp sağlığını teşvik ettiği gösterilen bir dizi başka besin özelliğine sahiptir. Yer fıstığı E vitamini, niasin, folat, protein ve manganez için iyi kaynaklardır. Fıstıklardan sağlanan önemli besin maddelerinin hepsiyle birlikte, 86.000’den fazla kadını araştıran bir sağlık araştırması da dahil olmak üzere çok sayıda araştırma çalışmasının, sık sık yer fıstığı tüketiminin kardiyovasküler hastalık riskini azalttığını kanıtlamıştır.

 

Antioksidan Kaynağıdır

Araştırmalar bu lezzetli fıstıkların pek çok meyve gibi antioksidan bakımından zengin olduğunu göstermektedir. Antioksidan bakımından en yüksek içeriğe sahip narla karşılaştırabilecek bir antioksidan içeriğe sahip olmasa da, kavrulmuş fıstıklar, böğürtlen ve çileklerin antioksidan içeriğiyle yarışabilirler. Ve elma, havuç veya pancardan daha çok antioksidan içerirler. Food Chemistry dergisinde yayınlanan University of Florida tarafından yürütülen bir araştırma, fıstıkların öncelikle p-coumaric asit olarak adlandırılan bir bileşim olan antioksidan polifenollerin yüksek konsantrasyonlarını içerdiğini ve kavurmanın fıstıkların p-coumaric asit seviyelerini artıracağını ortaya koydu. Kavurma işlemi yer fıstığındaki toplam antioksidan içeriğini % 22 kadar artırdı.

Yer fıstığı, çeşitli biyoaktif bitki bileşikleri ve antioksidanlar içerir. Aslında, yer fıstığı pek çok meyveyle yarışacak antioksidan içeriğine sahiptir.  Antioksidanların çoğu fıstığın dışındaki ince kahverengi zarda bulunur ancak bu zar maalesef yenilmez ve yalnızca çiğ fıstıklarda bulunur. Yer fıstığında bulunan birkaç bitki bileşimi aşağıdadır:

p-Coumaric Asit: Fıstıktaki ana antioksidanlardan biri olan bir polifenol çeşididir.

Resveratrol: Kanser ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltabilen güçlü bir antioksidandır, en çok kırmızı şarapta bulunur.

İzoflavon: Antioksidan olan polifenollerin bir türüdür. Fito östrojenler olarak kategorize edilen izoflavonların hem iyi hem de kötü sağlık etkileri vardır.

Phytic Asit: Bitki tohumlarında bulunan asit, aynı zamanda yerfıstığı ve diğer gıdalardaki demir ve çinko emilimini bozabilir.

Fitosterol: Yerfıstığı yağı önemli miktarda fitosterol içerir, en yaygın olanına betasitosterol adı verilir. Fitosterol çeşitleri, sindirim sistemindeki kolesterol emilimini etkiler.

Kilo Kaybına Yardımcı Olur

Obezite artık tüm dünyanın bir numaralı sorunu haline geldi. Yer fıstığı, kilo verme hususuyla ilgili olarak geniş çapta incelenmiştir. İçerisindeki yağa ve kalorisi yüksek olmasına rağmen, fıstıkların kilo almaya katkıda bulunmadığı görülüyor.

 

Gözlemsel çalışmalar yer fıstığı tüketiminin sağlıklı kilo durumun korunmasına ve obezite riskinin düşürülmesine yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bu çalışmaların hepsi gözlemseldir, kesin kanıt teşkil etmezler. Aslında, yerfıstığı tüketiminin, kilo artışının azalmasına katkıda bulunan diğer sağlıklı besinlerin bir destekçisi olabilmesi de mümkündür.

 

Bir araştırma, sağlıklı erişkinlerin günlük beslenmesine 8 hafta boyunca 89 g (500 kalorilik) yer fıstığı eklendiğinde, beklenenden daha az kilo aldıklarını buldu. Aşağıdaki faktörler yer fıstığının neden kilo aldırmayıp aksine kilo verdirdiğinin bir açıklaması olabilir:

  • Yer fıstığı, tokluk oluşumunu diğer yaygın atıştırmalıklardan daha fazla artırarak yemek tüketimini azaltabilir.
  • Yerfıstığı yiyen insanlar diğer gıdalardan daha az tükettikleri için fazla yağ tüketimini telafi etmiş oluyorlar.
  • Yer fıstıkları da diğer tüm fıstık ve fındık türleri gibi yeterince iyi çiğnendiğinde, içerisindeki yağların bir kısmı emilmeden sindirim sisteminden geçebilir.
  • Yer fıstığındaki yüksek protein ve tekli doymamış yağ asitleri enerji tüketimini artırabilir.
  • Yer fıstığı, kilo alma ihtimalinde azalmayla bağlantılı olan çözünmeyen lif kaynağıdır.

Yer Fıstığında Bulunan Vitaminler ve Mineraller

Yer fıstığı, çeşitli vitamin ve minerallerin bakımından mükemmel bir kaynaktır. Aşağıdaki yer fıstığından bulunan yüksek miktardaki vitaminler ve mineralleri bulacaksınız:

Biyotin: Yer fıstığı, özellikle gebelik sırasında önemli olan, en zengin doğal biyotin kaynaklarından biridir.

Bakır: Günümüz beslenme düzeninde genellikle bakır bulunmaz. Bakır eksikliği kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.

Niasin: B3 vitamini olarak da bilinir ve vücutta farklı önemli işlevlere sahiptir. Niasin kalp hastalığı riskini düşürme yeteneğine sahiptir.

Folat: B9 vitamini veya folik asit olarak da bilinir, folat birçok temel fonksiyona sahiptir ve gebelik döneminde özellikle takviye edilmelidir.

E Vitamini: Özellikle yağlı gıdalarda yüksek miktarda bulunan güçlü bir antioksidandır.

Tiamin: B vitamini komplekslerinden biridir, aynı zamanda B1 vitamini olarak da bilinir. Vücudun hücrelerinin karbonhidratı enerjiye dönüştürmesine yardımcı olur ve kalbin, kasların ve sinir sisteminin işleyişi için vazgeçilmezdir.

Fosfor: Yer fıstığı, vücut dokularının büyümesinde ve bakımında önemli rol oynayan muhteşem bir fosfor kaynağıdır.

Magnezyum: Çeşitli önemli işlevleri olan önemli bir diyet mineralidir. Magnezyum alımının kalp hastalığına karşı koruyucu olduğuna inanılmaktadır.