Vitamin eksikliği

Beslenme Uzmanı Pınar Kural Enç, B12 ve K vitamini eksikliğinde yaraların daha geç iyileştiğini bildiriyor.

İltihaplanma

Enfeksiyon yani iltihaplanma, yaraların iyileşme süresini etkileyen en önemli faktörlerdendir. Bir yara enfeksiyon kaptığında, bağışıklık sistemi enerjinin çoğunu bakterilerden kurtulmaya ayırdığı için iyileşmeyi sona bırakır. Ayrıca bakteriler toksin ürettikleri için iyileşme engellenir ve hücrelerin ölümüne de sebep olur. Özellikle böcek ısırıkları enfeksiyonun yoğun olduğu yaralardır.

Kan ve oksijen dolaşımındaki bozukluklar

Kan, iyileşen bölgeye bakterilerden arınması için besin ve oksijen yollar. İlerleyen yaş, diyabet ve yüksek kan basıncı tüm dolaşımı etkilediği için iyileşmeye müdahale eder. Anemi ve kronik akciğer hastalıkları oksijen dolaşımını olumsuz yönde etkiler ve obezite yağ tabakası damarlardaki kan akış hızını düşürdüğü için yaraların iyileşmesini yavaşlatır. Ayrıca sigara kullanımı da dolaşımı yavaşlattığı için yaraların iyileşmesini geciktirir.

Yaraların durumu

Yaraların ne durumda oldukları da iyileşmeyi etkiler. Dehidrasyon yani vücudun yeterli sıvı almaması yaralı hücrenin kurumasına ve kabuk bağlamasına sebep olur. 

İlaçların yan etkileri

Kortizon gibi iltihaplanmayı engelleyen ilaçlar iyileşmeyi erteler. Kemoterapi,çoğalan hücreleri durdurduğundan yaraların iyileşmesini engeller. Radyasyon tedavisi kemik iliği fonksiyonlarını etkileyerek enfeksiyonu arttırır ve uzun süreli antibiyotik kullanımı da ikinci bir enfeksiyon riskini ortaya çıkarır.

Yaşlanma

Yaşlı hastaların yaraları, derileri daha narin olduğu ve enfeksiyon risklerinin daha fazla olduğundan, çocuklara ve sağlıklı yetişkinlere göre daha geç iyileşir.

Yetersiz beslenme

Vücudumuz yaraları iyileştirmede protein, çinko, A ve B vitaminleri ve kalorilere daha çok ihtiyaç duyar. Bu yüzden dengeli ve yeterli beslenmek önemlidir. Beslenme planımızda en az 2-3 porsiyon protein, 1 porsiyon yeşil ve turuncu meyve sebzeler gibi A vitamini bakımından zengin yiyecekler, 1 porsiyon turunçgiller, çilek, ıspanak, biber, domates ve patates gibi C vitamini bakımından zengin yiyecekler bulunmalıdır. Kırmızı et, balık ve tahıllarda bulunan çinko da yaraların iyileşmesinde faydalı olabilir.