Vücut tarafından kullanılmış, oksijeni az ve metabolizma atıklarını barındıran kirli karnı kalbe taşıyan toplardamarlar (venler) genişlediğinde, normalden fazla uzadığında ve kanın geçişini zorlaştıracak kadar kıvrıldığında “varis” ortaya çıkar.

Genellikle bacaklarda ve kalça bölgesinde cilt yüzeyine yakın damarlarda oluşan varisin nedeni damar içerisinde bulunan ve kanın kalbe doğru akmasını sağlayan tek yönlü kapakçıkların zayıflaması ve görevini tam olarak yerine getirememesidir.

Kanın yönünü belirleyen kapakçık çalışmadığında bacaklardan kalbe doğru akması gereken kan sorunlu damar içinde birikmeye başlar. Bu durum damarın genişlemesine yol açar ve bir süre sonra toplardamar genişlemesi dışarından görülecek kadar belirgin hale gelir.

Neden bazı insanlarda görüldüğü ve diğerlerinde görülmediği konusunda net bir bilgi olmamakla birlikte sürekli ayakta durmayı gerektiren bir iş nedeniyle bacak damarlarının zaman için basınç nedeniyle tahrip olması, damarları etkileyen bir travma, yaşlanma, hareketsiz bir yaşam tarzı, aşırı kilo ve gebeliğin varis riskini artırdığı bilinmektedir.

Bunlara ek olarak varis kalıtımsal olarak kuşaktan kuşağa aktarılabilir. Yani yakın aile bireylerinizde varis sorunu varsa sizde de görülme ihtimali yüksektir.

Varis Belirtileri Nelerdir?

Kıvrılmış, şiş, mavi/mor damarlar gözle görülür hale gelene kadar herhangi bir belirti görülmeyebilir.

Varisli damarlar cilt yüzeyinde görülmeye başlamadan önce her zaman olmamakla birlikte aşağıdaki belirtilerden bazıları ortaya çıkabilir.

Bu belirtiler sıcak havalarda veya uzun süre ayakta durulduğunda şiddetlenir. Hareketle, bacağın bir süre yukarıda tutulmasıyla ve dinlenmeyle belirtilerin şiddeti hafifler.

Bacaklarda Ağrı: Varisli damarın bulunduğu bölgede sürekli ve donuk bir ağrı oluşabilir.

Ağrıya ek olarak yanma hissi yaşanabilir. Ağrı ve yanma hissi gün sonuna doğru artabilir. Gece saatlerinde varisin bulunduğu bacakta kramplar görülebilir.

Bu belirtiler bacakların uzun süre hareketsiz kaldığı zamanlarda daha belirgin hale gelebilir.

Şişlik: Ayak ve ayak bileğinde hafif şişlikler görülebilir. Varis ileri bir aşamadaysa bacakta ödem oluşabilir ve bacağın tamamı şişebilir.
Kaşıntı: Varisli damarın bulunduğu bölgede kaşıntı oluşabilir. Yine bu bölgedeki cilt pullanabilir, aşırı kuru olabilir ve cildin rengi değişebilir.

Varisi Olanların Dikkat Etmesi Gerekenler

Varis tekrar edebilen bir rahatsızlık olduğu için hem mevcut varisin ağrıya yol açmaması hem de yeni damarların etkilenmemesi için bazı önlemler almanız gerekebilir.

Egzersiz: Bacaklardaki kan dolaşımının artması için hareket etmeniz şart. Ne kadar uzun süre hareketsiz kalırsanız varis görülme riski o oranda artıyor. Ağır ve yorucu egzersizler yapmanıza gerek yok. Haftada toplam 150-200 dakika tempolu yürüyüş varis riskini önemli oranda azaltır.

Kilo: Fazla kilolardan kurtulmak bacak damarlarına binen yükün hafiflemesini sağlar. Ayrıca az tuz tüketmek varis nedeniyle görülen şişliklerin azalmasına yardımcı olur.

Ayakkabı Seçimi: Topuklu ayakkabılardan uzak durun. Düz ayakkabılar baldırlarınızın çalışmasına yardımcı olduğundan kan dolaşımını geliştirir. Ayakkabı seçimi kadar kıyafet seçimi de önemli. Bel bölgesini ve kalça bölgesini sıkan kıyafetler kan dolaşımını olumsuz yönde etkiliyor.

Bacakları Yukarıda Tutmak: Bacalardaki kan dolaşımını artırmak için eve geldiğinizde bacakların altına yastık koyun ve uzanın. Uzandığınızda kalbinizin ayaklarınızdan daha aşağıda olması gerekiyor.

Uzun Süreler Oturmak: Uzun süre oturmak yada ayakta durmak kan dolaşımını olumsuz yönde etkiler. Her 30 dakikada bir pozisyon değiştirip hareket edin.

Bacak Bacak Üstüne Atmak: Bazı uzmanlar bacak bacak üstüne atarak oturmanın bacaklardaki kan dolaşımını yavaşlattığını belirtiyor