Nane ile aynı bitki ailesinden gelen melisa bitkisi, mis kokusu ve sakinleştirici etkisiyle tanınmaktadır. Limona benzer bir kokuya sahip olan küçük bembeyaz çiçekleri olan melisa bitkisi, Güney Avrupa, Batı Asya ve Akdeniz kıyılarında yabani olarak yetişen şifalı bir bitkidir. Melisa; Orta Çağ’da Romalılar, Yunanlılar, İngilizler tarafından ruhsal rahatsızlıkların tedavisi için yaygın olarak kullanılmıştır. Kısa süre sonrasında ise melisa bitkisi Avrupa kıtasında da popüler hale gelmiştir. Melisa bitkisinden elde edilen melisa çayı; özellikle stres ve kaygıyı azaltmak, uyku düzenini sağlamak, uykuya dalmayı kolaylaştırmak, iştah açmak için kullanılır. Ülkemizde nane balsamı, mavi balsam, bal bitkisi, oğulotu ve tatlı balsam gibi farklı adlarla anılan melisa; kırsal bölgelerde çok eski çağlardan beri, böcek ısırmalarını tedavi etmek için de kullanılıyor.

Vitamin, mineral ve antioksidanlar bakımından zengin olan melisa otu, pek çok hastalık için şifa kaynağıdır. Melisa bitkisinde; B1, B2 ve C vitaminleri; karotenoidler; sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir, manganez, krom, selenyum, bakır ve çinko elementleri bolca bulunur. Melisa bitkisinden elde edilen melisa yağını, soğuk yemeklerde, salatalarda kullanmak hem yemeğe hoş bir koku verir hem de tüm vücut sağlığına olumlu etki gösterir.

Hem hoş kokusu hem de sakinleştirici, yatıştırıcı etkileri dolayısıyla melisa bitkisi kurtulup çay olarak demlenip tüketilmektedir. Bununla birlikte ilaç ve kozmetik sanayisinde de kapsül, krem ve yağ formlarında kullanılıyor.

Melisa çayının faydaları

  • Uykuya dalmakta zorlanma, deliksiz uyuyamama sorunlarına derman olur.
  • Stresi, siniri yatıştırır.
  • Eklem ve kas ağrılarını giderir. Kas spazmını yatıştırır.
  • Nevroz, depresyon gibi sinirsel sorunları giderir.
  • Mide ve bağırsak rahatsızlıklarını azaltır. Gaz, şişkinlik, hazımsızlık sorunlarını giderir.
  • Sindirim sisteminin fonksiyonlarını düzenler.
  • Kalp fonksiyonlarını güçlendirir.
  • Kan şekeri seviyesinin dengelenmesini sağlayarak diyabetin hafiflemesine yardımcı olur.
  • Yüksek ateş düşürür.
  • Soğuk algınlıklarında ter atılmasına yardımcı olur.
  • Solunum yollarını rahatlatır, nefes darlığını giderir. Bronşit tedavisinde kullanılır.
  • Uçuğun tedavi edilmesinde kullanılır.
  • İştahı artırır.
  • Egzama, sedef ve mantar hastalıklarını tedavi eder.
  • Çok güçlü bir anti- bakteriyel özelliğe sahiptir.
  • Böcek sokmaları ve böcek ısırmalarında iyileşmeyi hızlandırır.
  • Kulak ağrılarını dindirir.
  • Bilişsel yeteneğin güçlendirilmesine yardım eder. Düzenli olarak melisa çayı kullanımının ileriki yıllarda Alzheimer yaşama riskini de azalttığı düşünülmekte. Zira melisa bitkisinin içinde bulunan esansiyel yağların demans ve Alzheimer hastalıklarını önleyici özelliği tespit edilmiştir.
  • Baş ağrısını dindirici özelliktedir.
  • Melisa bitkisinin kan yapıcı etkisi bilinir ve anemi rahatsızlığının tedavisinde bitkisel bir çare olarak kullanılabilir.
  • Safra taşı tedavisinde kullanılır.
  • Adet dönemlerinde yaşanan ağrı ve krampların giderilmesinde etkilidir. Adet dönemlerinde yaşanan düzensizlikleri gidermekte etkilidir.
  • Emziren kadınlarda anne sütünün artırılmasında etkili olduğu için melisa çayı tüketilmesi önerilir.
  • Antikonvülsan, analjezik, antimikrobiyal özelliktedir.
  • Yaraları iyileştirici etki gösterir. Melisa çayının içine pamuk batırıp o pamukla yaraların düzenli olarak temizlenmesi yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlar.
  • Cildin ılık melisa çayı ile temizlenmesi cildi yatıştırır. Akşamları demlenen melisa çayından bir fincan içmek sinirleri yatıştırır, çayın arta kalan kısmına da pamuk batırıp cildi temizlemek cilt sağlığına iyi gelir.

Hipotroit sorununu tedavi eder!

Melisa çayının faydalarına dair yapılan bazı araştırmalarda, melisa çayının aşırı miktarda tiroid hormonu salgılanması önleyebileceği keşfedilmiştir. Kişinin genelde aşırı stres, üzüntü yaşaması, fazla iyotlu tuz tüketmesi; tiroit hormonunun fazla salgılanması dolayısıyla hipotroit sorununu ortaya çıkarmaktadır. Bu durumda düzenli olarak her gün melisa çayı tüketmek bu sorunu hafifletebiliyor.

Zihin açıcı özelliktedir!

Pek çok Avrupa ülkesinde melisa çayı, anksiyete ve uykusuzluk tedavisinde sıklıkla kullanılmaktadır.  Melisa çayı; kişideki kaygı ve stresi azaltır, uyku bozukluklarını da giderebilir. Aynı bağlamda yapılan araştırmalar melisa çayının zihni ve ruhu dinlendirdiği için zihin açıcı özellikte olduğunu göstermiştir. Melisa tüketimi sayesinde odaklanmanın, konsantrasyonun da artırıldığı keşfedildi. Bu araştırmaya katılan kişilerden melisa çayı tüketenlerin kelime ve görsel testlerde hafızalarının önemli ölçüde geliştiği gözlemlendi.

İngiltere’de Northumbria Üniversitesi’nde çok sayıda öğrenci düzenli olarak melisa çayı içerek bir kaç hafta boyunca test edildi. Öğrenciler, melisa çayı tüketmeye başladıktan sonra ruhen daha dingin ve mutlu hissettikleri, stres ve kaygılarının önemli ölçüde azaldığı gözlendi.

Antiviral özelliktedir!

Melisa çayı, antiviral özellikte olduğu için virüslerden kaynaklı pek çok sağlık sorununa doğal bir çözüm olabilmektedir. Melisa bitkisi, polifenoller bakımından oldukça zengindir. Bu sebeple de melisa çayı; soğuk yaraların tedavisinde etkilidir. Aynı bağlamda herpes simpleks virüsünün sebep olduğu uçuk sorunu için de melisa yağı, melisa çayı tüketilmesi öneriliyor. Yine viral bir rahatsızlık olan zona hastalığının kimyasal ilaçlar yerine doğal yoldan tedavi edilmesi için de melisa çayı tavsiye ediliyor.

Bu bakımdan herpes virüsünün sebep olduğu uçuklar, genital yaralar için melisa içeren merhemler  kullanılır. Melisa çayının tüketimi sayesinde bu rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçların alerjik reaksiyon yapma riski de ortadan kalkmış olur, kaşıntı ve kızarıklık gibi şikayetler de ortadan kalkar. Melisa bitkisinin bu olumlu etkilerinin; melisanın içinde bulunan kaffeik asit ve rosmarinik asit gibi anti-viral özellik gösteren etken maddelerden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Kronik yorgunluk sendromunu giderir!

Melisa bitkisi, tiroid problemlerini tedavi etme amaçlı pek çok Avrupa ülkesinde tüketilmektedir. Zira yapılan bazı araştırmalar melisa bitkisinin tiroit hormonunun salgılanmasını düzenlediğini göstermektedir. Tiroit hormonu bozuklukları da; daha pek çok rahatsızlığın yanında kronik yorgunluğa da sebep olmaktadır. Anti-viral özellikleri ile bilinen melisa çayı; kronik yorgunluğu hafifletir, düzenli tüketimde kronik yorgunluk etkilerini azaltan yararlı potansiyeller içerir.

Melisa çayı nasıl hazırlanır?

2 su bardağı içme suyunu kaynatıp ateşten alın. İçine 1 yemek kaşığı kurutulmuş melisa koyup kabın ağzını kapatıp 10 -15 dakika kadar demlenmeye bırakın. Bu çayı ılık olarak tüketebilirsiniz. Fazladan demlediğiniz çayı süzüp ağzı kapalı cam bir kavanozda buzdolabında 2 gün kadar saklayabilirsiniz. Sonrada yine ılık halde tüketebilirsiniz. Ancak diğer bitki çayları gibi günlük taze olarak tüketilmesi daha sağlıklı olacaktır. Bunun için 1 su bardağı kaynamış suya 1 tatlı kaşığı kurutulmuş melisa atıp günlük taze olarak demleyebilirsiniz.

Melisa çayı tüketecek olanlara öneriler

  • Bilinen bir hastalığı olan, her hangi bir hastalık için tedavi gören, bir hastalıktan dolayı tedavi gören kişiler, melisa çayı tüketmende önce doktora danışmalıdırlar.
  • Tiroit hastalarının melisa çayı tüketmeleri önerilmez.
  • Hamilelik dönemlerinde melisa çayının nasıl bir etki gösterdiğine dair yeterli bilimsel çalışma bulunmamaktadır. Bu bakımdan hamilelerin melisa çayı tüketmeleri önerilmez.
  • Melisa çayını gereğinden fazla tüketmek, bazı yan etkilere yol açabilir. Bu bakımdan günde 2 fincan yeterli olacaktır.
  • Düşük tansiyon sorunu olanlara melisa çayı tüketmesi önerilmez.