Tiroid Nodülü Nedir ? & Tiroid Nodülü Ne Zaman Alınmalı ?

  • HASTALIKLAR
  • Tiroid Nodülü Nedir ? & Tiroid Nodülü Ne Zaman Alınmalı ? için yorumlar kapalı
  • 1.511 kez görüntülendi

Tiroid Nodülü Nedir ? & Tiroid Nodülü Ne Zaman Alınmalı ?

“Tiroid nodülü” terimi, tiroid bezinde bir yumru oluşturan herhangi bir anormal büyüme anlamına gelir.

Tiroid bezi, Adem elmasının altında, boynun önünde kelebek şeklinde bir bezdir. Bez nefes borusu veya trakeayı sarar.

Bezin herhangi bir yerinde tiroid nodülü oluşabilir. Bazı nodüller oldukça kolay hissedilebilir. Diğerleri tiroid dokusunun derinliklerinde gizlenebilir, hissedilmesi zorlaşır.

Tiroid nodülleri ile kanser ilişkisi nedir ?

Ultrason (US), bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi modern görüntüleme teknikleri, tesadüfen daha fazla tiroid nodülünü ortaya çıkarmıştır.

Yetişkin kadınların % 4-8’ine kadar ve yetişkin erkeklerin % 1-% 2’sinde fizik muayene ile saptanabilen tiroid nodülleri bulunur.

Tiroid nodüllerinin çoğunluğu benign (kanserli değil) olmasına rağmen, nodüllerin yaklaşık % 10’u kanser içerir. Bu nedenle, bir tiroid nodülünün değerlendirilmesinde birincil amaç, kanserin mevcut olup olmadığını belirlemektir.

Tiroid nodüllerinin belirtileri nelerdir ?

Tiroid nodüllerinin büyük çoğunluğu semptomlara neden olmaz. Bununla birlikte, nodüllerdeki hücreler kendi başlarına tiroid hormonu üretiyor ve işlev görüyorsa, nodül çok fazla tiroit hormonu (hipertiroidi) belirti ve semptomları üretebilir.

Az sayıda nodül hastası kulağa veya çeneye giden  ağrıdan şikayet eder.

Nodül çok büyükse, yemek borusunu veya trakea (nefes borusu) sıkıştırarak yutma güçlüğü veya nefes darlığına neden olabilir.

Nadiren de olsa, hasta gırtlak sıkışması nedeniyle ses kısıklığı veya konuşmada güçlük çekilebilir.

Tiroid nodülleri türleri nelerdir ?

Tiroid nodülleri tek veya birden fazla olabilir.

Birden fazla nodül içeren bir tiroid bezine, multinodüler guatr denir.

Nodül sıvı veya kan dolarsa buna tiroid kisti denir.

Nodül tiroit hormonunu kontrolsüz bir şekilde üretirse (vücudun ihtiyaçları dikkate alınmazsa), nodül özerk olarak adlandırılır. Böyle bir nodül, çok fazla tiroit hormonu üretebilir ve hipertiroidi belirtileri ve semptomlarına neden olabilir.

Daha seyrek olarak, tiroid nodüllü hastalarda çok az tiroid hormonu veya hipotiroidizm olabilir.

Tek tiroid nodülünün en yaygın türleri nonkanseröz kolloid nodüller veya foliküler adenomlardır.
Görülebilen iyi huylu bir nodül tipine Hurthle hücresi adenomu denir. Hurthle hücre nodüllerinin % 24’ü kanserlidir.

Kanserli nodüller, içerdikleri malign tiroid hücrelerinin çeşitlerine göre sınıflandırılır. Bu hücre tipleri arasında papiller, foliküler, medüller veya az diferensiyellenmiş (anaplastik) hücreler bulunur. Hastanın prognozu büyük oranda hücre türüne ve kanserin teşhis sırasında ne kadar yayılmış olduğuna bağlıdır.

Tiroid nodülleri lenfoma içerebilir (bağışıklık sisteminin hücrelerinin kanseri). Göğüs ve böbrek gibi diğer bölgelerdeki kanser de tiroid içine yayılabilir (metastaz yapar).

Çoğu tiroid nodülünün nedeni bilinmemektedir. Bazı durumlarda, diyetteki yetersiz iyot, tiroidin nodül geliştirmesine neden olabilir. Belirli genler, tiroid nodüllerinin gelişimine katkıda bulunabilir.

Guatr nedir ?

Guatr basitçe büyümüş tiroid bezidir. Hipotiroidizm, hipertiroidi, aşırı iyot alımı veya tiroid tümörleri gibi birden fazla durum guatr’a yol açabilir. Guatr tıbbi değerlendirmeyi gerektiren, spesifik olmayan bir bulgudur.

Tiroid nodülleri nasıl teşhis edilir ?

Tiroid nodülleri genellikle boynun rutin muayenesi sırasında doktor tarafından keşfedilir. Bazen, bir kişi aynaya bakarken boynunda küçük bir yumruluk olarak bir nodül görebilir. Bir nodül keşfedildiğinde,doktor nodülü dikkatli bir şekilde değerlendirecektir.

Öykü:

Doktor, geçmişteki ve şu anki tıbbi problemleri değerlendiren ayrıntılı bir öykü alacaktır.

Hasta 20 yaşından küçük veya 70 yaşından büyükse, nodülün kanser olması olasılığı artar. Benzer şekilde, herhangi bir radyasyona maruz kalma öyküsü, yutma zorluğu veya seste bir değişiklik varsa, nodülün kanserli olma olasılığı daha yüksektir.

Kadınlar erkeklerden daha fazla tiroid nodülüne sahip olma eğiliminde olmasına rağmen erkeklerde bulunan nodüllerin kanserli olma ihtimali daha yüksektir.

Fizik muayene:

Doktor, bir nodülün veya çok sayıda nodülün olup olmadığını ve bezin geri kalanının neye benzediğini belirlemelidir. Nodül çevresindeki dokuya sabitlendiğinde (taşınamaz) kanser olasılığı daha yüksektir.

Buna ek olarak,  anormal lenf nodu araması yapılmalıdır. Doktor, tiroidin değerlendirilmesine ilaveten, tiroid hormonunun fazla üretilmesi (hipertiroidizm) veya yetersiz üretim (hipotiroidizm) gibi bezin arızalanması belirtilerini tanımlamalıdır.

Kan testleri:

Başlangıçta tiroid fonksiyonlarını değerlendirmek için kan testleri yapılmalıdır. Bu testler şunları içerir:

Serbest T4 ve tiroid stimüle edici hormon (TSH) seviyeleri.

“TSH” için buraya tıklayınız.

Baskılanmış TSH, T4 veya T3 tiroid hormonlarının yükselmiş seviyeleri, hipertiroidizmi,
Yüksek TSH, T4 veya T3’ün düşmesi hipotiroidizmi gösterebilir.
Tiroperoksidaz veya tiroglobuline karşı antikor titreleri, otoimmün tiroiditi teşhis etmekte yararlı olabilir
(Örneğin, Hashimoto tiroiditi).

“Hashimoto tiroiditi” için buraya tıklayınız.

Ultrasonografi:

Kolayca hissedilmeyen nodüller tespit için,
Nodül sayısını ve boyutlarını belirlemede,
Bir nodülün katı veya kistik olduğunu belirlemede,
İnce bir iğne aspiratı (FNA) ile tiroidten teşhis için doku elde etmeye yardımcı olmak için kullanılır.

Değeri olmasına rağmen, ultrason bir nodülün iyi huylu veya kanserli olup olmadığını belirleyemez.

Radyonüklid tarama:

Radyoaktif kimyasallarla radyonüklid tarama, doktorun bir tiroid nodülünü değerlendirmek için kullanabileceği başka bir görüntüleme tekniğidir.

Normal tiroid bezi kandaki iyotu alır biriktirir ve tiroid hormonları yapmak için kullanır. Böylece, radyoaktif iyot (123-iyodin) oral veya intravenöz olarak bir kişiye verildiğinde, tiroid içinde birikir ve bir nükleer kamera (bir tür Geiger sayacı) tarafından görüntülenir.

Birikim oranı, tiroid bezinin ve herhangi bir nodülün nasıl çalıştığını gösterir. Bezin bir kısmı veya bir nodül çok fazla hormon üretiyorsa bir “sıcak nokta” ortaya çıkar. İşlevsiz veya hipo-işleyen nodüller taramada “soğuk noktalar” olarak görünür.

Soğuk veya işlevsiz bir nodül, normal veya aşırı işleyen bir nodüle kıyasla kanser riskini taşır. Kanserli hücrelerin olgun olmadığı ve normal tiroid dokusu gibi iyot da biriktirmediği için kanserli nodüllerin soğuk olma olasılığı daha yüksektir.

Bununla birlikte, soğuk lekelere kistler de neden olabilir. Bu, ultrason ile bir İİAB yapılarak ayrılabilir.

İnce iğne aspirasyonu:

Nodülün ince iğne aspirasyonu (FNA), bir tür biyopsi ve hangi hücrelerin hangi türde olduğunu belirlemenin en yaygın, en doğrudan yoludur.

Kullanılan iğne çok incedir. Prosedür basittir. FNA’nın değeri, FNA’yı yerine getiren doktorun deneyimine ve örneği inceleyen patoloğa bağlıdır.

FNA’dan yapılabilecek teşhisler şunlardır:

İyi huylu tiroid dokusu (kanserli olmayan), Hashimoto tiroiditi, kolloid nodül veya tiroid kisti. Bu sonuç biyopsilerin yaklaşık % 60’ında bildirilmektedir.

Kanserli dokular (malign) papiller, foliküler veya medüller kanser tanısı ile tutarlı olabilir. Bu sonuç biyopsilerin yaklaşık % 5’inde bildirilmektedir. Bunların çoğunluğu papiller kanserlerdir.

Şüpheli biyopsi folliküler adenomu gösterebilir. Genellikle benign olmasına rağmen, bu nodüllerin % 20’sine kadarının sonunda kanserli olduğu bulunur.

Tanısal olmayan sonuçlar çoğunlukla yetersiz hücreler elde edildiği için ortaya çıkar.

FNA tarafından teşhis edilen benign bir nodülün halen kanser olabileceği konusunda küçük bir risk (% 3) olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle, benign nodüller bile hasta ve doktor tarafından yakından izlenmelidir.

Tiroid nodüllerinin tedavisi nedir ?

Foliküler adenomları foliküler kanserlerden ayırt etmek zordur. Foliküler nodüller, kanser ve kesin kanserden şüphelenilen diğer nodüller ameliyatla tedavi edilmelidir.

Çoğu tiroid kanseri iyileştirilebilir ve nadiren yaşamı tehdit eden problemlere neden olur. Çıkartılmayan herhangi bir nodül, her 6 ila 12 ayda bir hekime takip edilerek yakından izlenmelidir.

Bu takibe, fizik muayene, ultrason muayenesi veya her ikisi de dahil olabilir. Bazen baskılayıcı dozlarda tiroid hormonu kullanılarak nodül küçültülmeye çalışılabilir. Yakın zamandaki büyük çalışmalar, tiroid supresyonu ile tedavi edilmesinin bir fark yaratmadığını göstermiştir.

Bir nodül hipertiroidi oluşturursa, genellikle kanser dışıdır.

Tedavi, kalp yetmezliği, osteoporoz ve hızlı kalp atış hızı gibi hipertiroidinin belirtileri, semptomları ve komplikasyonlarını önlemeyi amaçlamaktadır.

Tedaviler, radyoaktif iyot (131-iyodin) kullanarak bezin tahrip edilmesini, ilaçlarla tiroid hormonunun üretimini bloke etmeyi veya hastayı hafif hipertiroidi ile konservatif olarak izlemeyi içerir.

 

 

Etiketler:

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.