İlk önce yakın ve uzak merkezi görüşte bulanıklık ortaya çıkar. Önce görme alanının ortasında başlayan puslu ve gölgeli görüş hastalık ilerledikçe görme alanının tamamına yayılabilir. Diğer belirtiler şunlardır:

• Görme alanında kör noktaların oluşmaya başlaması
• Renklerin ve detayların görülmesinde zorlanma
• Düz çizgileri dalgalı görmek
• Merkezi görüş alanında bozulma veya kayıp
• Renkleri ve ton farklarını ayırt edememe
• Daha güçlü ışığa ihtiyaç duyma
• Yoğun ışığa adapte olamama (örneğin pencereden gelen parlak güneş ışığı dışarının görülmemesine neden olabilir)
• Derinlik algısında kayıp
• Nesnelerin bir gözde diğerine göre daha küçükmüş gibi algılanması

1.Kuru sarı nokta hastalığı

Sarı nokta hastalığının en yaygın türüdür. Bu hastalığa sahip olan hastaların %85-90’ının da bu tür görülür. Makulanın alt tarafında drusen adı verilen sarı katmanın oluşmasının sonucudur. Bu durum retinaya zarar verir ve görüşün azalmasına sebep olur.

2.Yaş sarı nokta hastalığı

Sarı nokta hastalarının geriye kalan yüzdelik dilimi bu kategoriye girmektedir. Yaş sarı nokta hastalığı retina ve makulanın altında anormal damarların oluşması ile meydana gelir. Bu çeşidin en belirgin farkı görüş alanınızda siyah bir nokta oluşmasıdır.

Göz doktoruna başvurduğunuz zaman doktorunuz hastalığınızı teşhis etmek amacıyla gözünüze özel bir damla damlatır ve gözlerinizin arka bölümünü kontrol eder.

Floresein anjiyografisi: Doktorunuz size boya içeren bir iğne yapar ve gözünüzde bulunan damarları kontrol eder. Aynı anda özel bir kamera ile gözünüzün fotoğrafları çekilir ve tekrardan kontrol edilir.

İndosiyanin yeşili anjiyografisi: Bu yöntem floresein yöntemine benzemektedir. Doktorunuz size indosiyanin yeşili olarak tabir edilen bir boya enjekte eder. Bu yöntem floresein yönteminin sonuçlarını doğrulamak ve sarı nokta hastalığının çeşidini belirlemek için kullanılır.

Işıksal bağdaşımla tomografi: Doktorunuzun retinanızın kesitsel fotoğraflarını çeker ve şişlik için kontrol eder. Bu test ayrıca tedavinizin ilerlemesini anlamak için de kullanılır.

1.Kuru Tip Sarı Nokta Hastalığı Nedenleri

Yaşlılık: Gözün arkasında bulunan, detayların ve derinliğin algılanmasını sağlayan makula adlı bir bölge vardır. Makuladaki ışığa duyarlı hücreler zaman geçtikçe zayıflamaya başlar. Bu durum aşamalı olarak artarak sarı nokta hastalığına neden olabilir.

Artık Birikimi: Göz retinasında zamanla biriken artıklar drusen adı verilen tortulara neden olur. Bu tortular katman oluşturmaya başlayınca makuladaki ışığa duyarlı hücreler azalır. Merkezi görüş bu şekilde kaybolur.

2.Islak Tip Sarı Nokta Hastalığı Nedenleri

Sorunlu damar oluşumu: Gözde vücut faaliyetleri sonucu zamanla biriken tortuları yok etmek için kan damarları oluşmaya başlar. Ancak bu kılcal damarlar makula arkasında oluşunca o bölgeye zarar vererek sarı nokta hastalığına neden olabiliyor.

3.Risk Faktörleri

Aşağıdaki etkenlerin neden sarı nokta hastalığını tetikledikleri bilinmiyor. Ancak istatistiki veriler bu faktörlerin önemli oranda sarı nokta hastalığına neden olduklarını gösteriyor:

• Sigara: Sigara içen kişilerde sarı nokta hastalığı görülmesi ihtimali içmeyenlere oranla dört kat daha fazla. Sigara içme süresi uzadıkça risk de büyüyor.
• Yaşlanma
• Önceki nesillerde sarı nokta hastalığı bulunan bir kişinin olması
• Uzun süre ile günde dört üniteden fazla alkol tüketmek (dört ünite alkol, 12% alkol içeriği olan iki kadeh şaraba eşit)
• Yaşam süresince uzun süre ile güneşe maruz kalmış olmak
• Aşırı kilolu olmak
• Yüksek tansiyonlu olmak ve kalp hastalıklarının varlığı (bu konuda sınırlı miktarda çalışma var, kesin olarak bilinmiyor)

1.Görme Aparatları

Kuru tip sarı nokta hastalığında tamamen görme kaybı oluşmaz. Görme alanındaki merkez dışında kalan bölgelerin yardımı ile görüş devam eder. Bu durumlarda aşağıdaki aparatların yardımı dokunacaktır:

• Büyüteç-mercekler
• Okunan ögelerin büyük punto ile yazılmış olması
• Parlak okuma ışıkları
• İnternet ve bilgisayar kullanımını kolaylaştıracak ekran okuma yazılım programları

2.Beslenme Önerileri

• Sarı nokta hastalığı vitamin C, E ve A (beta karoten) kuru tip sarı nokta hastalığının ilerlemesini yavaşlatır, ıslak tipe yakalanma riskini azaltır. Portakal, kivi, yeşil yapraklı sebze, domates ve havuç tüketin.
• Lutein ve zeaksantin de benzeri etki sağlar. Elde etmek için yeşil yapraklı sebzeleri bol bol tüketin. Onun dışında şeftali, mango ve mısır yiyebilirsiniz.

3.Anti VEGF İlaç Tedavisi

Anti VEGF (vascular endothelial growth factor, damar endotel gelişim faktörü) ilaçlar sayesinde ıslak tip sarı nokta hastalığında gözde yeni damar oluşumlarının önüne geçilmeye çalışılır.

• İşlem esnasında Ranibizumab ve aflibercept ilaçları kullanılmaktadır.
• Bu ilaçlar çok ince şırıngalarla göze enjekte edilir. Rahatsızlık vermemesi için öncesinde uyuşturucu göz damlaları kullanılabilir.
• Bazı vakalarda ilaç enjekte edilir edilmez kılcal damarlarda küçülme yaşanarak ıslak tip sarı nokta hastalığının gerilediği gözlemlenmektedir. Ancak tamamen kaybolması beklenmemelidir.

4.Fotodinamik Tedavi

Bu tedavide kol damarlarından ışığa duyarlı verteporfin ilacı verilir. Bu ilaç makuladaki hücrelere bağlanır. Sonra göze düşük kuvvetteki bir lazer ışını gönderilir. Vertoprofin lazer ışınını emer, aktifleşir. Aktifleşince olağan dışı gelişen damarları yok eder, sağlıklı dokuları rahatlatır.

5.Cerrahi Müdahale

Aşağıdaki operasyonlardan uygun olanı tercih edilebilir:

Lazer fotokoagülasyon: Göz çukuruna (fovea) yakın olmayan ıslak tip sarı nokta hastalığında uygulanabilir. Güçlü lazer ışınları kullanılarak hasarlı dokular yakılır.

Maküler yer değiştirme: Ameliyatla birlikte makula tabakası gözün sağlıklı tabakalarına kaydırılır.

Lens yerleştirme: Operasyon esnasında gözün lens tabakası alınır, merkezi görüşü netleştiren yapay bir lens yerleştirilir.

6.Kuru sarı nokta hastalığı tedavisi

Hastalığın bu türünde görüş kaybınızın hayatınızı mümkün olan en az seviyede etkilemesi için doktorunuz size düşük görüş rehabilitasyonu uzmanı önerebilir. Bu uzmanla birlikte çalışarak düşük görüş açınız üzerinde çalışabilirsiniz.
Bir diğer yöntem ise ameliyattır. Ameliyat esnasında gözünüze bir teleskobik lens takılır. Bu lens görüş alanınızı büyütür.

7.Yaş sarı nokta hastalığı tedavisi

Bu türde de görüş uzmanına gidebilirsiniz. Aynı zamanda doktorunuz damarların büyümemesi için gözünüze doğrudan ilaç tedavisi uygulayabilir. Bu ilaç tedavisi sırasında bir gelişme kaydedilmesi haftalar alabilir.
Bir diğer yöntem ise foto dinamik terapidir. Doktorunuz size kolunuzdan bir iğne yapar ve ardından lazer yardımı ile gözünüzün arkasında sızıntıya yol açan damarları kapatır. Bu yöntem görüş alanınızın artmasını sağlar fakat sonuç almak için birden fazla terapiye ihtiyaç duyarsınız. Ayrıca bu yöntem sadece yaş sarı nokta hastalığı için geçerlidir.

Sabahları 1 bardak domates suyu öğlen ve akşam ise melisa çayı için. Aynı zamanda 100-150 gram karnabaharı bir bardak suda kaynatıp suyunu içebilirsiniz. Ancak domates suyu ve karnabahar suyu arasında en az 3 saat olmalıdır.

İbrahim Saraçoğlu

Profesör Doktor

1.Havuç

Gözünüzü beslemesi ve gereken vitaminleri alması için havuç kullanabilirsiniz. Kullanım şekli tamamen size bağlıdır. Havucu istediğiniz gibi yiyecek olarak tüketebilirsiniz ya da havuç suyu içebilirsiniz. Gözünüzde gerileme olmasını engellemek amacıyla havuç kullanmak en çok önerilen yöntemlerdendir.

2.Omega 3

Balık yiyerek ya da ilaç olarak omega 3 takviyesi yapabilirsiniz. Balık yaşı şeklinde Omega 3 takviyesi almak isterseniz günlük ihtiyacınız 1000 mm olacaktır.

3.Yaban mersini

Yaban mersininde antioksidan etkiler olması kanınızın temizlenmesine ve kan akışınızın normal bir şekilde devam etmesine olanak sağlar. Bu şekilde gözünüzde bulunan damarlarda daha sağlıklı bir hal alır. Günde iki defa 160 gram yaban mersini tüketmeniz yeterli olacaktır.

Yapılması gerekenler:

• Okuma gözlükleriniz varsa takın ve kâğıdı iyi bir ışık kaynağının altında yüzünüzden 30 ila 38 cm uzakta tutun.
• Bir gözünüzü kapatın
• Diğer gözünüzle doğrudan merkezde bulunan noktaya odaklanın
• Merkez noktaya bakarken diğer çizgilerin yamuk, bulanık, kırıklı, karanlık görünüp görünmediğine ve aynı zamanda göremediğiniz alan olup olmadığını kontrol edin
• Diğer gözünüzle de aynı işlemleri tekrarlayın.