Multipl skleroz (MS), beyin ve /veya omuriliği etkileyebilen, görme, kol veya bacak hareketleri, duyu veya denge ile ilgili sorunlar da dahil olmak üzere çok çeşitli semptomlara neden olan bir merkezi sinir sistemi hastalığıdır.

Bazen hafif olan, bazen ciddi bir sakatlığa neden olabilen yaşam boyu süren bir hastalıktır. Çoğu durumda, semptomları tedavi etmek mümkündür.

MS’li insanlar için ortalama ömür beklentisi biraz azdır.

Genellikle 20’li ve 30’lu yaşlarda teşhis edilir, ancak her yaşta gelişebilir.

Kadınlarda erkeklerden yaklaşık iki ila üç kat daha yaygındır.

MS semptomları nelerdir ?

MS semptomları kişiden kişiye değişir ve vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir.

Başlıca semptomlar şunlardır:

Yorgunluk
Yürüme zorlukları
Bulanık görme gibi görme sorunları
Mesaneyi kontrol edememe sorunları
Vücudun farklı yerlerinde hissizlik veya karıncalanma
Kas sertliği ve spazmları
Denge ve koordinasyon sorunları
Düşünme, öğrenme ve planlama ile ilgili sorunlar

MS tipine bağlı olarak (aşağıya bakın) belirtiler gelişebilir ve aşamalı olarak  zamanla ilerleme kaydedebilir.

Erken belirtilerin çoğu başka birçok nedenle de oluşabilir, bu nedenle mutlaka MS işareti değildir.

MS türleri nelerdir ?

MS, genel iki yoldan birinde başlar: bireysel nüksler (ataklar veya alevlenmeler) veya aşamalı ilerleme.

Nükseden iyileşen MS

MS’li her 10 kişiden 8’inde bu tipin teşhisi konur.

Nükseden MS hastası olan biri, “nüks” olarak bilinen yeni veya kötüleşen semptomlara sahip olacaktır.

Bunlar tipik olarak birkaç gün içinde daha da kötüleşir, günler, haftalar veya aylarca devam eder, daha sonra benzer bir zaman aralığında yavaşça iyileşir.

Nüksler genellikle uyarı yapmaksızın ortaya çıkar, ancak bazen bir hastalık veya stres dönemiyle ilişkilendirilir.

Nüks semptomları, tedavi edilmekle ya da tedavi olmaksızın tamamen kaybolabilir, ancak bazı semptomlar sıklıkla devam eder ve birkaç yılda tekrarlanan ataklar olur.

Ataklar arasındaki dönemler “remisyon” dönemleri olarak bilinir. Bunlar aynı anda yıllarca sürebilir.

Uzun yıllar sonra (genellikle on yıllar sonra), birçok hastada bu tip, sekonder ilerleyici MS’e döner. Bu MS tipinde, belirtiler belli ataklar olmadan zamanla giderek kötüleşir.

Nükseden MS hastalarının yaklaşık yarısında 15-20 yıl içinde sekonder ilerleyici MS gelişecek ve bu risk zaman geçtikçe daha da artacaktır.

Primer progresif (ilerleyici) MS

10 kişiden 1’inden biraz fazlası, kademeli olarak belirtilerin kötüleşmesiyle giden primer progresif MS hastasıdır.

Primer progresif MS’de semptomlar giderek kötüye gidip birkaç yılda birikir ve hastalarda sıklıkla durumlarının dengede olduğu dönemlere rağmen remisyon dönemleri yoktur.

MS’e Neden Olan Şey Nedir ?

MS otoimmün bir durumdur.

Bu, bağışıklık sistemi ile ilgili bir şeyler ters gittiğinde olur ve yanlışlıkla vücud kendine, bu hastalıkta sinir sisteminde beyin veya omuriliğe saldırır.

MS’de, bağışıklık sistemi, sinirleri çevreleyen ve koruyan katmana (miyelin kılıfı) saldırır. Bu, kılıfı ve potansiyel olarak altta yatan sinirleri hasarlar. Bu da sinir boyunca iletilen mesajların yavaşlamasına veya bozulmasına neden olur.

Bağışıklık sisteminin bu şekilde hareket etmesinin tam olarak nedeni belli değildir, ancak çoğu uzman, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun dahil olduğunu düşünmektedir.

MS için Tedaviler Nelerdir ?

Günümüzde halen MS için herhangi bir kesin tedavi mevcut değildir, ancak bir takım tedaviler durumun kontrol edilmesine yardımcı olabilir.

Gerekli tedavi, sahip olunan spesifik semptomlara ve zorluklara bağlı olacaktır. Aşağıdakiler denenebilir:

İyileşmeyi hızlandırmak için kısa steroid tedavisi ile nüksleri tedavi etmek
Bireysel MS belirtileri için özel tedaviler
Hastalık değiştirici terapiler adı verilen ilaçlarla nüksleri azaltmak için tedavi

Ne yazık ki, günümüzde  primer ilerleyici MS’da veya nükslerin yokluğunda sekonder ilerleyici MS’da ilerlemeyi yavaşlatan hiçbir tedavi yoktur.

Progresif MS tedavisine yönelik birçok tedavi şu anda araştırılmaktadır.

MS’da prognoz yani gidişat nasıldır ?

MS ile yaşamak zorlu olabilir, ancak son 20 yılda yapılan yeni tedaviler yaşam kalitesini önemli ölçüde arttırmıştır.

MS’in kendisi nadiren ölümcüldür, ancak ağır MS’de göğüs veya mesane enfeksiyonları veya yutma güçlükleri gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

MS’li insanlar için ortalama yaşam süresi  5 ila 10 yıl daha düşüktür.

 

Bunları da Merak Edebilirsiniz;

“Parkinson Hastalığı Nedir ?”

“Evde Uyuşturucu Testi Nasıl Yapılır ?”

“Karaciğer Yağlanması Nedir ?”

“Cinsel İsteksizlik Nedenleri ve Tedavisi”