Midede ortaya çıkan bulantı ve kusma hissi genellikle birlikte görülür. Mide bulantısı bazı hastalıkların ve sindirim sistemine özel bir takım rahatsızlıkların habercisi olabilir. Mide bulantısı ne demektir? Mide bulantısı, midenin içerisini boşaltma hissi ve isteğidir. Kusma ise mide bulantısının zorlayıcı sonucu olarak mide içeriğinin ağız yoluyla geri çevrilerek boşaltılmasıdır. Kusma ve bulantı sayesinde mide rahatlar. Ancak insanlar mide bulantısından bir hayli muzdarip olabilirler. Olmadık zamanlarda ortaya çıkan mide bulantısı hissi oldukça moral bozucudur. Diğer yandan sosyal ortamlarda bizleri oldukça zor duruma düşürebilir.

Normal şartlarda mide, yediğimiz besinleri salgıladığı enzimler ile sindirime hazır hale getirir ve bu besinlerin oniki parmak bağırsağı yoluyla ince bağırsaklara geçmesini sağlar. Ancak bulantı durumunda midede sindirim amacıyla biriken besinler mideden geri çevrilir. Bu esnada midede bu besin maddelerini geri çevirmek için bir tür baskı ve basınç oluşur. Mide kasları harekete geçerek yiyecekleri yemek borusuna (özefagus) iter. Yemek borusunda biriken mide sekresyonu ve yiyecekler ise ağıza doğru ilerler ve kusma eylemi böylelikle gerçekleşir.

Mide Bulantısı ve Kusma Nedenleri Nelerdir?

Oldukça farklı etkenler mide bulantısına ve kusmaya sebep olabilirler. Yani diğer bir ifadeyle bazı rahatsızlıklar semptom (belirti) olarak kusma ve mide bulantısı ile özdeştir. Mide bulantısının belirti olarak görülebildiği rahatsızlıklardan başlıcaları şunlardır:

* akut gastrit
* merkezi sinir sistemi hastalıkları ve rahatsızlıkları (beyin sinyalleri)
* mide ile ilgili vücudun diğer bölgelerinde ortaya çıkan rahatsızlıklar hastalıklar
* ilaçlar ve tıbbi tedaviler
* Barsak tıkanıklığı
* Hamilelikte Mide Bulantısı

Akut gastrit

Akut gastrit (gastro=midenin iltihaplanması) mide bulantısının en yaygın nedeni olarak dikkat çekmektedir. Bu iltihaplanma genellikle mideyi irrite eden yabancı bir etkenin (bu etken bakteri veya besin maddesi, zehir olabilir) midede bulantı oluşturmasına neden olmaktadır. Buna örnek vermek gerekirse

a) Enfeksiyon hastalıkları: Enfeksiyonlar bir virüs veya bakteriden dolayı ortaya çıkabilmektedir. Midede enfeksiyon görülmesi durumunda mide bulantısı ve kusma isteğinin yanı sıra, üst karın bölgesinde abdominal kramplar, mide ağrısı, yüksek ateş, ve midede yanma hissi de beraberinde görülebilmektedir. Virüslerin neden olduğu mide enfeksiyonları genellikle rotavirüs veya norovirüsler gibi virüs çeşitleridir. Parazitler de midede enfeksiyona neden olabilir ve genellikle mide bulantısı ile birlikte diyare (ishal) görülür. Bakteriler ise diğer bir midede enfeksiyon sebebidir. Özellikle mide mikrobu olarak adlandırılan helikobakter mikrobu midede ülsere neden olabilir ve sıklıkla midede kramp türü ağrılarla birlikte mide yanması ve midede bulantı hissi ile karakterizedir.

Mide gribi: Mide gribi adı verilen rahatsızlık ta bir sindirim sistemi hastalığı olup Mide Gribinin Belirtileri arasında mide bulantısı öne çıkmaktadır. Ancak bu hastalık grip hastalığında olduğu gibi kas ağrısı (miyalji), ateş, titreme, öksürük gibi belirtiler görülmez. Sadece mide bulantısı ve midede kusma isteği öne çıkmaktadır.

Besin Zehirlenmesi: Besin zehirlenmelerinin belirtileri arasında en yaygın olanlarından bir tanesi mide bulantısı ve kusma dır. Özellikle bakterilerin salgıladığı toksinlerden kaynaklanan zehirlenmelerde mide bulantısı sıklıkla görülür. Bozulmuş veya kokmuş yiyecekleri tüketen kişilerde görülen besin zehirlenmelerinde kusma ve bulantı en yaygın görülen ilk belirtilerdir. Genellikle besin tüketildikten 1-1-2 saat sonra mide bulantısı baş gösterir. Besin zehirlenmesine neden olan ve toksin yayan bakteri türlerine de kısaca değinelim;  Salmonella, Campylobacter, Shigella, E. coli, Listeria, veya Clostridium botulinum (botulizm).

Mideyi tahriş eden diğer irritantlar: Alkol, sigara, aspirin, iburfen gibi steroid etkisi olmayan ağrı kesici ilaçlar da mide bulantısına neden olabilir.

Peptik ülser hastalığı: Pektik ülser (Peptic ulcer) midede hafif veya orta şiddette bulantı hissi geliştirebilmektedir. Bunun nedeni midenin iç çeperinde aşınma ve gedikler açarak midenin asitli sıvılarının dış mide dokusuna ulaşmasıdır.

Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD, reflux esophagitis): Reflü olarak ta kısalttığımız mide hastalığı midede ve özofagus ta bulantı ve kusma isteği oluşturabilmektedir.

Merkezi Sinir Sisteminde Kusma ve Midede Bulantı Hissi Oluşturan Durumlar:

Baş ağrısı, migren, iç kulak iltihapları, beyini etkileyen tümör, travma, menenjit, ensefalit gibi durumlar, Kötü kokular gibi zararlı uyaranlar (Noxious stimulus) , güneşe aşırı maruz kalma, dehidrasyon vb.

Midede Bulantı Oluşturan Bazı Hastalıklar:

hepatit, safra kesesi hastalığı, pankreatit, inflamatuvar barsak hastalığı, Böbrek hastalıkları (örneğin, böbrek taşı, enfeksiyon, böbrek yetmezliği),kanserin bazı türleri.

Mide bulantısına neden olan tedaviler.

Kemoterapi ilaçlarının mide bulantısı yaptığı bilinmektedir. Ayrıca radyoterapi, Narkotik ağrı kesiciler, anti-inflamatuar ilaçlar da mide bulantısı yapmaktadır.

Barsak tıkanıklığı

Bağırsak tıkanıklığı da mide bulantısına neden olmaktadır. Midede bulantının yanı sıra distansiyon, kusma ve gaz çıkaramama gibi belirtiler de bağırsak tıkanıklında bulantıya eşlik etmektedir.