Kanın pH değeri (asitlik derecesi) 7.38 – 7.42 arasında olmalıdır. Metabolik alkalozda bu değer 7.45’in üzerine çıkmaktadır. Metabolik alkaloz aşağıdaki belirtilere yol açar:

• Bilinç bulanıklığı – şiddetli vakalar baygınlığa (stüpor) veya komaya neden olabilir
• El titremesi
• Baş dönmesi
• Kas seğirmeleri
• Bulantı, kusma
• Elde, yüzde veya ayaklarda uyuşukluk veya karıncalanma
• Uzun süren kas spazmları

Metabolik alkaloz aşağıdaki gibi nedenlerle kanda bikarbonat (HCO3- ) birikmesi ile ortaya çıkar.

1Kusmak

Sindirim kanalından asit kaybetmek metabolik alkaloza neden olabilir. Sürekli kusmak veya midenin yıkanması gibi etkenleri örnek verebiliriz. Aşağıdaki etkenler de benzer şekilde metabolik alkaloza neden olabilir:

• Klor kaybettiren diyare (ishal): 7. kromozomda oluşan bir mutasyondan kaynaklanan, doğuştan gelen nadir görülen bir hastalık
• Villöz Adenom: Bir tür kalın bağırsak polibi

2İdrar Söktürücü İlaçlar

İdrar yolu ile asit kaybı, kanın bazikleşmesine ve metabolik alkaloza neden olabilir. Diüretik (idrar söktürücü) ilaçlar buna yol açabildiği gibi, böbrek fonksiyonlarının zarar görmesine yol açan aşağıdaki hastalıklar da metabolik alkaloza neden olabilir:

• Çiğnenebilir tütün, meyankökü veya karbenoksolon ilaç gibi gliserizin içeren bileşenler tüketmek
• Primer veya sekonder hiperaldosteronizm
• Bartter sendromu
• Gitelman sendromu

3Bikarbonat Yükselmesi

Aşağıdaki nedenlerle kandaki HCO3 miktarı yükselirse metabolik alkaloz ortaya çıkabilir:

• Potasyum veya klor eksikliğini telafi etmek isteyen bünyenin, bikarbonat seviyesini sürekli yükseltmek istemesi
• Metabolik alkalozun tersi olan metabolik asidoz vakalarında uygulanan tedavilerin yan etki göstermesi
• Burnett sendromu (Süt – alkali sendromu)

4Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de metabolik alkaloza neden olabilir:

• Uzun süreli açlıktan sonra karbonhidrat ağırlıklı gıda tüketimi
• Laksatif ilaçların aşırı kullanımı
• Penisilin, carbenicillin ve ticarcillin gibi bazı antibiyotik ilaçlar
• Kistik fibroz hastalarında terleme ile birlikte aşırı tuz kaybı

1İlaç Tedavileri

Aşağıdaki ilaç tedavilerinden biri gerekli olabilir:

• Metabolik alkaloz vakası klor elektrolitine tepki veriyorsa damar içi tuz solüsyonları yeterli olabilmektedir.
• Potasyum yetmezliği (hipokalemi) tedavisi için potasyum klorit çözeltileri de gerekli olabilir.
• Acil durumlar için HCl veya NH4Cl takviyeleri hazır bekletilir.

2Metabolik Alkaloza Neden Olan Durumun Tedavisi

Metabolik alkaloza neden olan etki geçici değilse, tedavi edilmediği sürece metabolik alkaloz tehlikesi devam edecektir. Farklı durumlar için aşağıdakileri göz önünde bulundurunuz:

• Hasta sürekli kusuyorsa apomorfin, dolasetron, betahistine gibi antiemetik (kusma önleyici) ilaçlar gerekli olabilir.
• Hastanın midesinin bir süre daha yıkanması gerekiyorsa, mide asidi salgısı proton pompa inhibitörü veya H2 bloker ilaçlarla azaltılabilir.
• Böbrek yetmezliği söz konusu ise hemodiyaliz gerekli olabilir.
• Mineralokortikoid üreten bir tümörün varlığında cerrahi müdahale uygulanacaktır.

3İdrar Söktürücü Seçimi

İdrar söktürücü ilaç kullanan hastaların alternatif tedavilere yönlendirilmesi gerekebilir. Bazen de ilaç dozunun azaltılması yeterli olmaktadır. Acetazolamide gibi idrarla alkalin atan; veya potasyum tutucu özellikteki spironolactone, amiloride, triamterene gibi idrar söktürücü ilaçların tercih edilmesi de metabolik alkalozu ortadan kaldırabilir.