İdrarda bilirubin olursa aşağıdaki belirtilerin ortaya çıkması olasıdır:

• İdrarın koyu sarı renkte olması
• Cilt, göz beyazı ve tırnaklar başta olmak üzere tüm vücutta sararma
• Bulantı, kusma
• Yorgunluk

1) Safra Kesesi Taşları

Safra taşları safra kanallarını tıkayarak bilirubinin ince bağırsağa boşalmasını engelleyebilir. Bu durumda sıkışan bilirubin idrara geçebilir. Aşağıdaki etkenler safra taşlarının oluşmasına neden olabilir:

• Aşırı kilolu olmak
• Kolesterol seviyesinin yüksek olması
• Kısa sürede çok fazla kilo vermek
• Seftriakzon isimli antibiyotiğin kullanımı

2) Karaciğer Sorunları

Karaciğer iltihabına neden olan hastalıklar bilirubin seviyesinin artmasına ve idrarda bilirubin görülmesine yol açabilir. Bu etkiye neden olabilecek karaciğer iltihapları şunlardır:

• Virüs, bakteri veya parazitlerin neden olduğu hepatit A, B, C, D, E
• Siroz: Karaciğer dokularının yaralanması. Aşırı alkol tüketimi, toksinlere maruz kalmak vb. nedenlerle ortaya çıkabilir

3) İltihaplı Bağırsak Hastalıkları

Bilirubinin bir kısmı dışkı ile dışarı atılır. İltihaplı bağırsak hastalıkları bu sürecin sağlıklı ilerlememesine ve vücutta bilirubin birikmesine neden olabilir. Bu durumda idrarda bilirubin görülebilir.

4) Diğer Nedenler

• Bazen kalıtsal faktörlerin neden olduğu bilirubin yüksekliği idrarda bilirubin görülmesine yol açabilir.
• Safra kesesi ve safra kanalı iltihaplarına yakalanmak, cerrahi müdahale geçirmek, yara almak gibi nedenler safra kanallarını daraltarak idrarda bilirubine neden olabilirler.
• Karaciğer veya safra kesesi tümörleri de idrarda bilirubin görülmesine yol açabilir.
• Dubin Johnson Sendromu, Rotor Sendromu gibi kalıtsal hastalıklar bilirubinde bağlanma sorunlarına yol açarak idrarda bilirubine neden olurlar.
• Kan zehirlenmesi vakalarında sentezlenen sitokin miktarı artınca bilirubin üretimi de hızlanır ve idrarda bilirubin görülebilir.
• Orak hücreli anemi hemoglobin yıkımını hızlandırarak daha fazla bilirubinin açığa çıkmasına neden olur. Bu durumda da idrarda bilirubin görülebilir.

Tedavi idrarda bilirubin görülmesine neden olan etkene odaklanır. İdrarda bilirubin vakalarında en sık kullanılan tedavileri sıralıyoruz:

1) Antibiyotikler

Hepatitin erken dönem tedavisinde antibiyotikler veya virüs ilaçları kullanılır.

2) Ultrason Dalgaları

Safra taşı vakalarında kullanılan faydası kesinleşmiş bir ilaç yoktur. Litotripsi adlı müdahale ile ultrason dalgaları kullanılarak taşlar parçalanabilir.

3) Ameliyat

Safra taşı vakalarında cerrahi müdahale 100% etkili sonuç sağlar.

4) Karaciğer Nakli

Siroz yüzünden karaciğerde telafi edilemez hasar oluştuysa tek tedavi yöntemi karaciğer naklidir.

5) Diğer Önlemler

İdrarında bilirubin olan hastalar kesinlikle alkol kullanmamalıdır. Karaciğere zarar verebilecek hepatotoksik ilaç kullanan kişiler ise alternatif tedaviler için doktorlarına başvurmalıdırlar.