Varikosel olarak adlandırılan damar genişlemesi erkeklerde görülen kısırlık problemlerinden biridir. Üremeyi olumsuz etkileyen erkeklerde damar genişlemesi neden olur sorusuna bazı tedavi yöntemleri ile çare bulunabileceğinin şeklinde cevap oluşturulur. Erkeklerde en sık rastlanılan kısırlık problemi olan bu rahatsızlık toplar damarlarda meydana gelen varisleşmeden kaynaklı olarak damarların genişlemesine sebebiyet verir.

Genel itibari ile hafif bir şekilde seyir eder. Nadiren belirti veren bu problem önemsenmediğinde veya farkedilmediğinde zaman içerisinde testislerde şişkinlik ve ağrı gibi rahatsızlıklara yol açar. Eğer bu duruma zamanında müdahale edilmez ise sperm yapımı ve hareket bozukluğu ortaya çıkar. Sorunun ileri boyutlarında ise testis boyutlarında ve erkeklik hormonunda azalma görülür.

Varikosel Belirtileri

Erkeklerin üreme sorunu ile karşı karşıya kalmaları durumunda bir uzman ile görüştüklerinde ortaya çıkan başlıca kısırlık sorunu olarak gözlemlenen varikosel uzmanlara başvuranların % 30 ila 40’ında gözlenir. Bacaklarda ki varis tarzı genişleme ile benzetilen testis toplar damalarında ki genişlemeler testis ısısının bozulması, kirli kan içerisinde bulunan toksik maddesinin testislerde birikmesi ile testis kan akışını bozması gibi sonuçlar doğurur.

Bu durum testis fonksiyonlarını etkileyerek sperm üretimini bozar. Varikosel belirtileri hastalığın tanısının konulabilmesi ve tedavinin başlaması için gözlemlenmesi gereken bir durumdur. Şişlik, kabarıklık ve testislerde meydana gelen ağrılar varikosel belirtilerinden hastanın haberdar olmasını sağlar.

Testis damarlarında meydana gelen bu genişleme bir müddet sonra gözle görülür bir hal alır. Bunun yanı sıra testislerde ısı değişimi ile birlikte terlemede görülebilir. Testislerin küçülmesi yine bir varikosel belirtisi olup nadiren görülen bir durumdur.

Varikosel Neden Olur?

Çocuk sahibi olmak isteyen yetişkinlerin %15 ila 20’sinde görülen varikosel neden olur merakı uyanır. Ancak varikosel rahatsızlığının tam olarak nedeninin bilinmediği aşikardır. Kısırlık nedeni ile uzmanlara başvuran erkeklerde %30 ila %40 oranında görüldüğü tespit edilmiştir. Daha önce çocuk sahibi olupta yeniden çocuk sahibi olmak isteyen erkeklerin % 60’ında varikosel rahatsızlığı ile karşı karşıya kalınıyor.

Varikosel % 90 oranında sol testiste görülür. Ancak yine de izleme iki taraflı olarak yapılır. Rahatsızlığın en fazla sol tarafta görülmesi bazı anatomik nedenlere bağlanır. Sol testisin daha aşağıda olması, toplar damarın sağa göre daha uzun olması, solda kişi toplar damarın karın içinde bulunan bazı organlar ile etkileşimi ve testis damarında ki boşalmanın en fazla solda görülmesi bu anatomik faktörlere örnektir.

Varikosel Kimlerde Görülür?

Varikosel rahatsızlığının tam olarak ortaya çıkma nedenleri bilinmesede varikosel kimlerde görülür ve risk grupları kimlerden oluşur üzerinde bazı çalışmalar şu sonuçları vermiştir:

• Şişman erkekler
• Karın içi basıncının artmasına sebebiyet veren spor egzersizleri yapanlar
• Kronik astım ile öksürük nöbetlerine maruz kalanlar
• Kronik kabızlık yaşayanlar
• Ayakta uzun süre kalanlar

varikosel hastalığında risk grubuna girenlerin listesini verir.

Varikosel Tedavisi

İkinci bir çocuk sahibi olmak isteyipte varikosel nedeni ile kısırlık yaşamayan veya sperm parametrelerinde bozulmaların sınırda seyir ettiği kişilere destek tedaviler uygulanır. Çok şiddetli sperm kaybı yaşamayan kişiler için antioksidan ajanlar uygun görülür. Sperm şekil bozukluğu minimum seviyede olanlar antioksidan ajanlar ile destekleyici tedavi sürecinde yer alırlar.

Fakat sperm hareketlerinin bozukluğu, sperm üretiminin azlığı vb. nedenlerle varikosel teşhisi konulan kişiler kısırlık problemi ile karşı karşıya kalırlar ki bu kişilerde varikosel tedavisi olarak ameliyat sürecine başvurulur. Varikoselin ileri seyir ettiği durumlarda her ne kadar sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmiş olsa ve destekleyici tedaviler kullanılsada istenilen sonuca yine bu şekilde ulaşılamayacaktır.

Kimler Varikosel Ameliyatı Olabilir?

Varikosel yani erkeklerde damar genişlemesi neden olur hakkında tıpta kesin bulgular yer almamaktadır. Varikosel tanısı konulan ve hastalığın ilerleme kaydetmesi halinde uzmanlar tarafından uygun görülen ameliyat ile kısırlık sorununa çare bulunması amaç edinilir. Ancak her varikosel tanısı konulan hastanın ameliyata uygun olduğu yönünde kesin bir yargıya da varılamaz. Kimler varikosel ameliyatı olabilir sorusu bu noktada ortaya çıkar. Testislerde küçülme ve yumuşama, damar genişlemesinin 3 mm üzerinde olması, kan geri kaçışının belirlenmesi ve sperm parametrelerinin bozulması halinde ameliyatına karar verilir.