Dizanteri şiddetli ishale yol açan, bakteriler, parazitler ve virüsler de dahil olmak üzere birtakım organizmaların neden olduğu bağırsak enfeksiyonuna denir. Dizanteri bulaşıcı bir hastalıktır. Dizanteride hafif vakalar dört ila sekiz gün sürerken, ağır vakalar üç ila altı hafta arasında sürebilir, bu süre zarfında başkalarına da bulaşabilir. Dizanterinin 2 türü vardır; Amipli dizanteri ve basilli dizanteri. Amipli dizanteri Entamoeba adlı bir parazitten kaynaklanırken, basilli dizanteriye ise (Şigelloz) Shigella isimli bakteri yol açar.  Yaşlılarda ve bebeklerde dizanteri zamanında tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir.

Dizanteri Belirtileri Nelerdir?

Dizanteri bağırsaklarda iltihaba ve tahrişe neden olur bunun sonucunda kişide bazı belirtiler ortaya çıkar. Dizanterinin en yaygın belirtileri sindirim sisteminde görülür, dizanteri durumunda meydana gelen belirtiler şunlardır;

1. Şiddetli ishal (İshalde kan ve mukus da görülebilir)
2. Karında şişlik
3. Şiddetli karın ağrısı
4. Kanlı ishal (bu ishal ayrıca sulu veya mukuslu olabilir)
5. Karına kramp girmesi
6. Midede gaz birikmesi, gaz sancısı çekme
7. Kusma veya kusma olmadan yalnızca mide bulantısı
8. Az miktarda idrar yapma, idrara sık çıkmama
9. Cilt kuruluğu ve ağız kuruluğu
10. Dilde şişme
11. Tat duyusunda azalma
12. Çok susama hissi
13. Gaz sancısı
14. Baş ağrısı
15. Halsizlik
16. İştahsızlık
17. Ateş ve titreme
18. Kaslara kramp girmesi
19. Kas güçsüzlüğü (güç kaybı)
20. İstemsiz kilo kaybı
21. Yüksek ateş
22. Kalp atışında hızlanma
23. Makattan kan gelmesi

Dizanteri Neden Olur?

Dizanteri, kalın bağırsağı etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Bu durum bağırsağın alt kısmında iltihaplanma ve tahriş yapabilir. Bakteriyel enfeksiyonlar, dizanterinin en yaygın nedenidir. Bu enfeksiyona Shigella, Campylobacter, E. coli ve Salmonella bakteri türleri yol açar. Bu organizmalar, dizanteri hastalığına yakalanmış insanların ve hayvanların dışkısında bulunur. Dizanteriye yol açan en önemli nedenler şunlardır;

1. İnsan dışkısının besinlere bulaşması ve bu besinlerin tüketilmesi
2. İçme sularına kanalizasyon suyu karışması ve bu suların tüketilmesi
3. Karasinekler de dışkıların üzerine konup insanlara bu hastalığı bulaştırabilir.
4. Dizanteri hastası olan kişiyle cinsel ilişkiye girmek
5. Kirli sularda, havuzlarda yüzmek
6. Tuvaletten sonra elleri yıkamamak
7. Dizanteri hastasının bardağı, tabağı veya çatalı gibi malzemelerin kullanılması
8. Temizliğe riayet edilmeyen, uygun hijyen koşullarının olmadığı restorantlarda yemek yemek. Temizlik ile ilgili problemlerin yaşandığı yerlerde bu hastalık daha çok ortaya çıkmaktadır.
9. Dizanterinin en önemli nedenleri kirli su ve iyi yıkanmamış yiyeceklerdir. Bu nedenle su, el ve gıda temizliğine özen göstermek gerekir. Dizanteri yiyecek ve su yoluyla insanlar arasında yayılır. Dizanteriye yakalanmış kişide, bulaşıcı organizma bağırsaklarda yaşar ve enfeksiyon kapmış kişinin dışkısı yoluyla yayılır. Hayvanlar da dizanteri olup bu hastalığı insanlara bulaştırabilir.
10. Meyve ve sebzelerin yıkanmadan tüketilmesi

Dizanteri Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Dizanteri hastalığı hastadan alınan dışkı, idrar ve kan örneği ile tespit edilir. Bu örnekler laboratuvarda incelenip dizanteri teşhisi koyulur.

Dizanteri Çeşitleri Nelerdir?

2 Tür dizanteri türü vardır; Amipli dizanteri ve Basilli dizanteri

Amipli dizanteri: Vücuda bakteri girmesinden 10-21 gün sonra hastalık belirtileri ortaya çıkar. Hastada kanlı ishal, ateş, karın krampları, kilo kaybı, ve halsizlik görülür. Amipli dizanteride kanlı ishal oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Bunun nedeni, amiplerin kalın bağırsağın duvarlarına saldırması, yaralar oluşturarak orayı kanatmasıdır. Bu durumda büyük tuvaleti yapmak oldukça acı verici olabilir.

Basilli dizanteri: Bakterinin vücuda girmesinden 2-7 gün sonra belirtileri ortaya çıkar. Hastalığın yayılmasında kara sinekler etkilidir. Hastada; kanlı ve balgam kıvamında ishal, karın ağrısı, halsizlik ve ateş meydana gelir.

Dizanteri Nasıl Tedavi Edilir?

Dizanteri hastalığı antibiyotikler ile tedavi edilir. Dizanterinin tedavisinda kullanılan antibiyotikler şunlardır; Ceftriaxone (Rocephin) Siprofloksasin (Cipro) Trimetoprim-sülfametoksazol (Bactrim, Septra)

Doktorun reçete edeceği ağrı kesiciler ağrı ve ateşten kurtulmaya yardımcı olabilir. Dizanteri hastalığında antidiyare (ishal önleyici) ilaçlar kullanılmamalıdır.

Dizanteri tedavisi süresince bol bol dinlenmeli ve bol sıvı almalıdır. Özellikle yaşlılarda, küçük çocuklarda ve bebeklerde sıvı ve mineral kaybının telafi edilmesi hayati önem taşır.

Dizanterinin en büyük tehlikelerinden biri vücutta sıvı kaybıdır. Meyve suları, kaynatılıp soğutulmuş sular, sporcu içecekleri sizin için ideal sıvılardır. Hastalığı çabuk atlatmak için bol sıvı almalı, idrarınız berrak veya açık sarı renkte olmalıdır. Dizanterinin neden olduğu sıvı açığını gidermek için günde 8-10 su bardağı su içmeyi hedeflemelisiniz. Sıvı almakta zorlanıyorsanız bu durumu doktorunuza bildirmeli ve serum takviyesi almalısınız.

Dizanteri Hastalığı İçin Hangi Doktora Gidilir?

Dizanteriye yakalandıysanız Dahiliye doktoruna gitmelisiniz. Doktor gerekli testleri yapıp hastalığı teşhis ettikten sonra dizanteri tedavisinde kullanılacak ilaçları reçete edecektir.

Dizanteri Hastalığı Bulaşıcı mıdır?

Dizanteri hastalığı ciddi anlamda bulaşıcı bir hastalık olduğu için dizanteri olan kişiler diğer sağlam kişilerden uzaklaştırılmalı ve tuvaletler sterilize edilmelidir. Aksi takdirde yanlarında ki herkese bu hastalık bulaşabilmektedir.

Dizanteri Hastalığında Neler Yemeli?

Dizanteri hastaları, dizanterinin çabuk iyileşmesi için şu yiyeceklerle beslenmelidir;

1. Haşlanmış patates (kabuğu soyulmuş olmalı)
2. Beyaz ekmek
3. Muz
4. Haşlanmış yağsız pirinç
5. Çay içmek
6. Elma
7. Haşlanmış sebze
8. Salata
9. Yoğurt
10. Portakal ve nar suyu
11. Makarna
12. Yulaf ezmesi
13. Fıstık ezmesi
14. Yumurta
15. Fırınlanmış tavuk ve balık