Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir ?

  • HASTALIKLAR
  • Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir ? için yorumlar kapalı
  • 874 kez görüntülendi

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir ?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu dikkat eksikliği ve hiperaktivite ile giden zihinsel bir sağlık sorununu ifade eder.

Bu  çocuklarda, dürtü kontrolü bozukluğu, aşırı aktivite ve/veya dikkat dağılması ana sorunlardır. İstatistikler, çocukların ve gençlerin % 7’sine kadarının herhangi bir zamanda bu bozukluktan  muzdarip olduğu göstermiştir.

Çocukların % 11’inde çocukluk döneminde bir noktada teşhis konulmaktadır. DEHB tanısı erkek çocuklarda kızlara oranla 2 kat daha fazla konmaktadır.

DEHB türleri nelerdir ?

Üç tip DEHB vardır:

Ağırlıkla hiperaktif /dürtüsel
Önemsiz dikkat çekici
Birleşik sunum (dürtüsel, dikkatsiz ve hiperaktif)

Çocuklarda DEHB’nin risk faktörleri ve nedenleri nelerdir ?

DEHB için tek bir sebep olmasa da, bozukluğu geliştiren bir kişinin riskini arttıran çok sayıda biyolojik, çevresel ve sosyal faktör vardır.

Beyin görüntüleme çalışmaları, DEHB olan insanların beyinlerinin daha küçük olma eğiliminde olduğunu göstermektedir.

Beynin belirli bölümleri arasındaki bağlantılar daha azdır ve beyindeki nörokimyasal madde olan dopaminin düzenlenmesi, normal  insanlara kıyasla daha azdır.

Rahimde ortaya çıkabilecek DEHB risk faktörleri maternal stres, gebelik sırasında sigara içimi ve doğumda düşük ağırlıktır.

Erkek olmak ve ailede DEHB hikayesi olması, riski artırmaktadır.

Bu hastalık aynı zamanda çocukluk döneminde evde tütün dumanına maruz kalmakla (pasif içici) bağlantılıdır.

Sosyal olarak, düşük aile geliri ve düşük baba eğitimi DEHB gelişimi için risk faktörleridir.

Çocukluk çağı DEHB belirtileri ve bulguları nelerdir ?

DEHB belirtileri aşağıdakileri içerir:

Dikkatsizlik

Dikkatsizce hatalar yapar ya da ayrıntılara dikkat etmede sorun yaşar.
Görevler veya boş zaman etkinlikleri sırasında kötü konsantrasyon.
Talimatları tamamlamakta ya da görevlerini ve işlerini tamamlamakta sıklıkla başarısız olur.
Kısa dikkat süresi.
Odaklanma zorluğu yüzünden sürekli yoğunlaşmayı gerektiren faaliyetlere katılmaktan sıklıkla kaçınır, hoşlanmaz veya direnir.
Görevleri veya etkinlikleri tamamlamak için gereken şeyleri tekrar tekrar kaybeder.
İlgisiz girdiler veya ilgisiz düşüncelerle kolayca dağılma eğilimindedir.
Sık unutkanlık / isteksizlik olur.

Hiperaktivite ve dürtüsellik

Sık sık kararsız kalır veya eller veya ayaklara dokunur.
Sık sık otururken sıkıntı yaşar.
Sık sık huzursuzluk ya da can sıkıntısı çeker.
Boş vakit geçirme faaliyetlerinde sıkıntı çeker.
Bir kerede birden fazla etkinlik gerçekleştirir.
Sıklıkla çok konuşur.
Diğerlerini konuşurken sık sık keser.
Sırasını beklemekte zorlanır.
Başkalarına sık sık karışır.

DEHB olan çocukların, sahip oldukları aktivitelere aşırı derecede odaklanabileceği gerçeği, onların DEHB olmadığını göstermez.

DEHB çocuklarının dikkat farkı, özellikle de daha az keyif verici faaliyetleri tamamlamaları gerektiğinde daha dikkatli olmama eğiliminde olmalarıdır.

Öfkeyi yönetmek için uykusuzluk, huzursuzluk, öfkelenme gibi semptomların DEHB’ye spesifik olmadığı veya tanısı için gerekli olmadağı gibi birçok çocuk, genç ve bu hastalıkları olan yetişkinler bu semptomlara sahiptir.

Çocukluk çağı DEHB nasıl değerlendirir ?

Bir çocuğun DEHB tanısı alabilmesi için altı duyu belirtisi veya altı hiperaktivite ve dürtüsellik semptomu göstermesi gerekirken daha büyük bir ergen veya bir yetişkinin her iki semptom grubundan beş tanesine ihtiyacı vardır.

DEHB semptomları 12 yaşından önce başlamalı, birden fazla yerde (örneğin ev ve okulda) bulunmalı, kişi için sorun yaratacak kadar şiddetli olmalıdır ve DEHB’den başka bir koşulla daha iyi açıklanamamalıdır.

Ruhsatlı zihinsel sağlık terapistleri, çocuk doktorları ve diğer birinci basamak sağlık hizmeti sunucuları, psikiyatrlar, klinik psikologlar, psikiyatri hemşireleri ve sosyal hizmet uzmanları da dahil olmak üzere birçok sağlık personeli, çocuklarda DEHB tanısını koymaya yardımcı olabilir.

Değerlendirmenin bir parçası olarak muhtemelen kapsamlı bir tıbbi öykü ve fizik muayene gerçekleştirilir.

Çocukları ve gençleri DEHB için değerlendirirken en önemli konulardan biri, sergilenen davranışların normal davranışın veya DEHB’nin bir parçası olup olmadığının belirlenmesidir.

DEHB olan bireyler genellikle, öğrenme güçlüğüne ya da travmaya maruz kalma ile ilişkili semptomların yanı sıra depresyon, bipolar bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk ve diğer kaygı bozuklukları, Asperger sendromu ve diğer otizm gibi diğer zihinsel sağlık sorunlarından birine sahiptirler.

“Obsesif Kompulsif Bozukluk” nedir için buraya tıklayınız.

Çocukluk çağı DEHB davranış bozukluğu ve muhalif meydan okuyucu bozukluk gibi diğer davranış bozukluklarıyla sıklıkla bağlantılıdır. Bu nedenle, sağlık bakımı uzmanı büyük olasılıkla depresyon, manik depresyon, kaygı ve diğer zihinsel sağlık belirtileri taraması yapacaktır.

Çocuklukta DEHB  tedavisi nedir ? DEHB ilaçlarının çocuklara olası yan etkileri nelerdir ?

İlaçlar genellikle DEHB’nin tedavisinde etkili olmakla birlikte, ilaç içermeyen bir takım tedaviler de vardır. DEHB hastası ve sevdiklerine yönelik psikoterapi, bu durumun zorlukları ve baş etmenin yolları hakkında anlayışı geliştirmede çok değerli olabilir.

DEHB olan çocuğun ebeveynleri, akranları ve okullarıyla olan etkileşimlerini ele alan davranışsal tedaviler, çocuğun işlev görme kabiliyetini geliştirmede de önemlidir.

Çocuklarda DEHB için ilaçlar nelerdir ?

DEHB olan çocuklar sıklıkla ilaç reçetesinden fayda görürler. Bu bozukluğun tedavisinde kullanılan en yaygın ilaçlar uyarıcı ilaçlardır.

Belki de DEHB’nin tedavisinde en eski reçete edilen uyarıcı Ritalin’dir. Bununla birlikte, daha büyük yaştaki çocukların ve gençlerin küçük çocuklara kıyasla daha uzun süren günleri göz önüne alındığında, daha uzun süren uyarıcılar genellikle bu yaş grupları için reçete edilir.

Bu reçete edilen ilaçlara örnek olarak Daytrana yamaları, Quillivant-XR sıvısı, Ritalin-LA, Concerta ve dexmetilfenidat (Focalin-XR) gibi metilfenidatın uzun etkili preparatlarının yanı sıra uzun etkili amfetamin tuzu Adderall-XR sayılabilir.

Çocuklar için  DEHB diyeti var mı ?

Evde veya doğal ilaçların DEHB’nun tedavisi için potansiyel etkililiğini belirlemek için daha fazla araştırma yapmak gerekirken, birtakım ebeveynler bu tür tedavileri ilaçsız olarak çocuklarına yardım amacıyla kullanıyor.

Bu gibi alternatif tedaviler, vitamin takviyeleri ve çocuğun diyetine getirilen kısıtlamaları içerir. Bu çözümlerin önemli bir kısıtlılığı, bunları uygulama zorluğudur.

Feingold diyeti (1970’lerde geliştirildi) DEHB semptomlarını hafifletmek için gıda katkılarını yok saymayı gerektirir. Feingold diyeti bazı çocuklara yardımcı olabilirken, çoğu zaman etkisiz olduğu düşünülüyor.

Yaşam tarzı iyileştirmelerinin, bazı çocuklarda bazı belirtilerin azaltılmasına yardımcı olduğu bulunmuştur. Bu önlemler arasında düzenli egzersiz ve kişinin her gece yeterli miktarda uyku çekmesini sağlamak sayılabilir.

Aslında, düzenli fiziksel aktivitenin özellikle küçük çocuklarda DEHB semptomlarını ölçülebilir derecede azaltabileceğini gösteren bir araştırma var.

Uyku sorunu olan çocuklar alışkanlık yaratmayan melatonin gibi ilaçlardan yararlanabilirler.

Çocuklarda DEHB’nun komplikasyonları ve prognozu nedir ?

DEHB’li çocukların yaşamları genelde sıkıntılı geçer. Odaklanamama sorunu ve dürtüsel saldırganlığa sahip olmaları nedeniyle arkadaş edinme ve bunları koruma güçlüğü çekerler.

Tedavi edilmezse, bu zorluklar okul sorunları, sosyal izolasyon ve aile üyeleri ile fırtınalı ilişkilere yol açabilir.

DEHB olan yetişkinler, obezite, sınırda kişilik sorunları, yasal sorunlar, madde kötüye kullanımı, depresyon ve anksiyete bozuklukları için önemli bir riske sahiptirler.

Neyse ki, tedavi gören çocuklarda, DEHB ile ilişkili birçok komplikasyon gelişmez.

Çocuklarda DEHB’yi önlemek mümkün müdür ?

Araştırmalar, 6 aya kadar emzirmenin kişilerin DEHB’yi geliştirmesini engelleyebileceğini gösteriyor.

Annenin uyuşturucu kullanımı ve toplumsal şiddete maruz kalması, tıbbi ve duygusal konulara maruz kalması gibi çevresel ve toplumsal sorunlar, DEHB gelişimi için risk faktörleri olduğundan bu sorunların önlenmesi veya tedavisi bu durumun ciddiyetini önlemeye veya azaltmaya yardımcı olabilir.

DEHB’li çocuklarla ilgili en son araştırmalar nedir ?

Çocuklarda DEHB ile ilgili son araştırmaların birçoğu, çevresel toksinlere maruziyetin bu durumu geliştirme riskini nasıl artıracağı üzerine odaklanmaktadır.

Örneğin, çalışmalar florid, kurşun ve diğer kimyasallara maruz kalmanın çocuğun DEHB gelişme ihtimalini artırabildiğini göstermektedir.

Ayrıca, araştırmalar, gebelik sırasında asetaminofen  kullanan annelerin DEHB olan bir çocuğa sahip olma riskinin, özellikle de sık kullandığında veya gebeliğin birden fazla trimesterinde kullandığında arttığını koymaktadır.

 

 

Etiketler:

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.