Mevsim geçişlerinde ve özellikle de soğuk havalarda küçük, büyük, kadın, erkek hemen herkeste boğazda, solunum yollarında çeşitli enfeksiyonlar, iltihaplar baş gösterir.

Bunlardan kaynaklı olarak da boğazda ağrı, kuruluk, yanma hissi ve yeme, içmede zorlanma söz konusu olabiliyor. Akciğerlere hava taşıyan broşların iltihaplanması sorunu ‘‘ Bronşit’’ adı verilen hastalığa sebep oluyor. Bronşit meydana geldiğinde ise genelde renksiz, kalınlaşmış mukus akıntısı ve nefes almakta, yemede, içmede zorlanma oluyor. Akut ya da kronik olabilen bronşit, çoğu zaman kişiyi ciddi anlamda zorlayabilen bir hastalıktır.

Bronşit, genellikle, soğuk algınlığı  ya da diğer solunum yolu enfeksiyonu ile ortaya çıkmaktadır. Kronik bronşite kıyasla akut bronşit, çok daha yaygın olarak görülür. Ancak kronik bronşit de akut bronşite göre çok daha ciddi bir durumdur ve genellikle sigaraya bağlı bronşların sürekli iltihaplı kalması durumunda ortaya çıkar.

Akut bronşit sorunu genellikle kalıcı etkiler göstermeden birkaç gün içinde gelişir ve 1 hafta boyunca öksürük şeklinde devam eder. Kişide bronşit nöbetlerinin tekrarlaması durumunda tedavi için tıbbı müdahale gerekebilir. Kronik bronşitin en son derecesi, en riskli hali ise KOAH olarak adlandırılır ve bazı vakalar sürekli tıbbi müdahale gerektirebilir.

Bronşitin belirtileri nelerdir?

Akut ve kronik bronşit türleri genel olarak aynı belirtileri göstermekle birlikte kronik bronşitin belirtileri çok daha belirgin ve ciddidir. Bronşitin genel olarak belirtileri ise;

• Sürekli öksürük,
• Açık beyaz, sarımsı, gri veya yeşil renkli balgam,
• Yorgunluk, halsizlik,
• Nefes almada güçlük, nefes darlığı,
• Hafif ateş ve titreme hali,
• Göğüste tıkanma hissi ve rahatsızlık şeklinde sıralanabilir.

Akut bronşit vakaları genelde hiçbir müdahale gerektirmeden geçebilir ve birkaç hafta süren öksürükten sonra kendiliğinden iyileşir. Ancak kronik bronşitler daha uzun süreli tedaviler gerektirir, tıbbi müdahale olmadan kendiliğinden iyileşemez. Kronik bronşit durumunda 3 aydan fazla süren öksürük nöbetleri, saydam, yeşil veya sarı akıntılar görülebilir. Doktorun kesin olarak kronik bronşit teşhisi koyması durumunda hastalar, sağlığına maksimum derecede dikkat etmeli ve atakları beklemeden düzenli şekilde doktor kontrolüne gitmeli, reçete edilen ilaçları eksiksiz kullanmalıdır.

Bronşitte ne zaman doktora gitmek gerekir?

Bronşit vakaları öksürüklerle birlikte başlar. Birkaç günde geçmeyen öksürük olması durumunda acilen doktora başvurulmalıdır. Bronşitin ilerlemeden teşhis edilmesi ve tedavisinin yapılması çok önemlidir. Bu bağlamda bronşit belirtilerinin görülmesi durumunda acilen doktora başvurulması önerilir. Doktora başvurmayı gerektiren belirtiler genel olarak;

• 3 haftadan fazla süren öksürük nöbetleri,
• Nefes darlığı ve nefes almada zorluk,
• Özellikle gece saatlerinde nefes tıkanıklığı,
• Nefes darlığından ve göğüs sıkışmasından dolayı uyuya dalmakta zorlanma,
• Renksiz akıntı ve balgam,
• 38 dereceyi geçen ateş,
• Öksürük esnasında ağızdan kan gelmesi,
• Nefes darlığı ile birlikte hırıltılı nefes alıp verme şeklinde sıralanabilir.

Bronşit, çoğu zaman ciddi sorunlara sebep olabilen önemli bir rahatsızlıktır. Bu bakımdan özellikle de çocuklarda bronşitin önceden teşhis edilmesi ve tedaviye başlanması çok önemlidir. Anne, babalar ve yaşlı bakımı yapan yetişkinler bronşitin belirtileri konusunda çok dikkatli olmalılar. Özellikle de çocuklardaki uzun süreli öksürükler ve gece yatarken meydana gelen öksürük nöbetleri kesinlikle göz ardı edilmemeli, doktordan yardım alınmalıdır.

Bronşit neden olur?

Akut bronşit vakalarına genellikle virüs, soğuk algınlığı ve grip gibi faktörler sebep olmaktadır. Bu durumda doktor reçetesi ile kullanılan antibiyotikler bu tür bronşitleri geçici olarak öldürür, ancak vücudun savunma sistemini kendine bağımlı yapar. Yani bronşiti antibiyotikle tedavi etmek aslında, bir sonraki bronşit hastalığında o antibiyotiğin yeterli olmaması anlamına gelir. Bundan dolayı da özellikle son yıllarda bu tür bronşit vakalarında antibiyotikten çok, doğal tedavi çözümleri önerilir. Kronik bronşit sorununa ise en yaygın sebep sigara bağımlılığıdır. Bununla birlikte hava kirliliği, toz veya çevredeki olumsuz koşullar kronik bronşiti tetikleyen faktörlerdir.

Bronşit nasıl tedavi edilir?

Yukarıda sıralanan belirtilerin görülmesiyle birlikte mutlaka doktora başvurulmalı ve en kısa zamanda bir tedavi süreci planlanmalıdır. Bu bağlamda diğer sağlık koşulları ve antibiyotiklerin olumsuz etkileri de göz önünde bulundurularak alternatif bitkisel tedavi yöntemleri denenmelidir.

1. Zencefil

Her türlü soğuk algınlığı tedavisinde oldukça etkili olan zencefil, aynı şekilde bronşit tedavisine de yardımcı olabilen doğal bir ilaçtır. Zencefil, anti inflamatuar ve immün arttırıcı özellikleri sayesinde tahriş olmuş, iltihaplı veya şişmiş bronşları rahatlatıcıdır. Bunun için öğütülmüş zencefile bir miktar tarçın karıştırılarak çay şeklinde demlenir. Ilık hale geldikten sonra bir çay kaşığı bal karıştırılarak içilir. Bu zencefil çayının günde 2-3 kere tüketilmesiyle bronşlar açılır. Ancak bu süreçte sigaradan uzak durulmalıdır.

2. Sarımsak

Sarımsağın antibiyotik ve anti viral özellikleri onu en güçlü doğal antibiyotik haline getiriyor. Bu sebeple de sarımsak bronşit ve özellikle de akut bronşit tedavisinde oldukça faydalı bir besindir. Sarımsağın bu özelliği yüzyıllardır bilinmekte ve bronşitin doğal tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun için yatmadan önce 2 diş sarımsağı doğrayıp sütün içine koyarak kaynatmak gerekiyor. Ardından ılık hale gelince bu süt içilir ve bronşlar rahatlar, aynı zamanda iltihap da giderilir.

3. Zerdeçal

Zerdeçal, anti inflamatuar özelliğinden dolayı, bronşitten kaynaklı öksürüğün tedavisi için çok faydalıdır. Özellikle de aşırı mukus ve balgam sorunlarının varlığında zerdeçal tüketmek önerilir. Bunun için 1 bardak süte bir çay kaşığı zerdeçal eklenir ve kaynatılır. Bu karışım günde iki veya üç kez ılık olarak tüketilir. Bronşit tedavisinde daha etkili sonuç almak için bu karışım aç karnına ve gece yatmadan yarım saat önce tüketilmelidir.

4. Tuzlu su

Her evde bulunan en basit bronşit ilacı karışımı kesinlikle tuzlu sudur. Tuzlu suyla gargara yapmak bronşitin semptomlarını azaltmaya yardımcı olur. Özellikle de bronşit kaynaklı boğazda biriken balgamın temizlenmesi için tuzlu su ile gün içinde gargara yapılması önerilir. Tuzlu su nefes borusunu açmayı ve boğazdaki iltihabı yatıştırmayı sağlar.

5. Bal

Bronşit kaynaklı öksürüğü hafifletmek için en etkili doğal ilaçlardan birisi kesinlikle doğal baldır. Bal, doğal antibiyotik olması nedeniyle bal bronşlardaki iltihabı azaltır ve bronşitin semptomlarını hafifletir. Bununla birlikte balı limon suyu ve zencefile karıştırarak tüketmenin daha etkili sonuç vereceği de bilinmektedir. Ayrıca soğan suyu ve bal karışımının da bronşları açmaya yardımcı olduğu bir gerçektir.

6. Soğan

Soğanın balgam söktürücü etkisi bronşlarda rahatlamaya imkan verir. Soğanı çiğ olarak sade yemek ya da salatalara katmak veya 1- 2 çay kaşığı soğan suyunu içmek bronşların açılmasını sağlar. Bunun için soğanın içinde bir bıçakla oyuk açılır, büyük iğne gibi madde ile soğanın etrafına 5 -6 delik açılır, ardından açtığınız oyuğun içine bal koyup balın soğan suyuyla birlikte süzülmesi beklenir. Daha sonra deliklerden süzülen karışım sabah akşam bir tatlı kaşığıyla içilir. Bu karışımın normal bir antibiyotikten 4-5 kat daha etkili ve akut bronşit tedavisine faydalı olduğu bilinir.

7. Su

Diğer tüm soğuk algınlığı ve enfeksiyon kaynaklı hastalıklarda olduğu gibi bronşit tedavisinde de bol miktarda su tüketmek faydalı olur. İçilen su, kişinin sağlıklı şekilde balgam çıkarmasına ve vücudun iltihabı daha rahat dışarı atmasına yardımcı olur.