Beyin kanaması çok tehlikeli bir hastalıktır ve gelişmemesi için bazı önlemler alınabilir. Onun için ne olur ne olmaz bilmek lazım.

Beyin kanaması nedir ?

Beyin kanaması beyinde veya çevresinde olan kanamalardır. Beyin kanamalarının nedenleri arasında yüksek tansiyon, anormal derecede zayıf kan damarları, sızıntı, uyuşturucu kullanımı ve travma sayılabilir.

Beyin kanaması geçiren birçok kişi, felç geçiriyormuş gibi belirtilere sahiptir ve vücudun bir tarafında güçsüzlük, konuşmada güçlük veya uyuşma hissi görülebilir.

Yürümede zorlanma ya da düşme gibi sorunlar nadir değildir.

Tüm inmelerin yaklaşık % 10’u hemorajiktir veya beyin kanamasından kaynaklanır.

Beyin kanaması genellikle beynin neresinde meydana geldiğine göre değişen tanımlamalar içerir. Genel olarak, kafatasının herhangi bir yerinde kanamanın oluşmasına intrakranial hemoraji denir.

Beyinde kendiliğinden kanama intraserebral hemoraji olarak bilinir.

Kanama beyin dokusu ile beyin dokusunu çevreleyen zar arasında olursa subaraknoid kanama olarak ifade edilir.

Kafatası ve beyin arasında bir kanama oluşursa, beynin sert kaplamasının (dura) altında mı yoksa üstünde mi olduğuna bağlı olarak subdural veya epidural hematom olarak adlandırılır. Subdural ve epidural hematomların travma veya düşmeden sonra ortaya çıkması daha olasıdır ve burada ayrıntılı olarak ele alınmayacaktır.

Kanama beynin kendisinde oluştuğunda baş ağrısı olmayabilir, çünkü beynimiz devam eden rahatsızlığı hissetme yeteneğine sahip değildir.

Bununla birlikte, beyin kaplamaları (meninks) son derece duyarlıdır ve eğer orada kanama meydana gelirse, bir anevrizmanın patlaması gibi ani ve şiddetli bir baş ağrısı ortak bir semptomdur.

Beyin kanamalarına neden olan şey nedir ?

Beyin kanamasının en yaygın nedeni kan basıncının yükselmesidir.

Zamanla yüksek kan basıncı arteryal duvarları zayıflatabilir ve rüptüre yol açabilir. Bu gerçekleştiğinde, kan inme vakalarına yol açarak beyinde toplanır.

Diğer kanama nedenleri arasında anevrizma (bir arterin duvarında zayıf nokta) bulunur ve bunlar balonlarla kapanır ve açılabilirler.

Arteriyovenöz malformasyonlar (AVM), arterler ve damarlar arasındaki anormal bağlantılardır ve genellikle doğumdan beri vardırlar ve yaşamın ilerleyen dönemlerinde beyin kanamalarına neden olabilirler.

Bazı vakalarda, kanserlerinin beyne (metastatik hastalık) uzak yayılımı beyin kanamalarına neden olabilir.

Yaşlı bireylerde, kan damarları boyunca amiloid protein birikimleri damar duvarının zayıflamasına ve hemorajik inmeye neden olabilir.

Kokain veya uyuşturucu kullanımı, kan damarlarını zayıflatabilir ve beyinde kanamaya neden olabilir. Bazı reçeteli ilaçlar da beyin kanaması riskini artırabilir.

Beyin kanamalarının belirtileri nelerdir ?

Baş ağrısı sıklıkla beyindeki kanamayla ilişkili olsa da, her zaman mevcut değildir.

Genellikle beyin kanamasına bağlı semptomlar, beyindeki ilgili alana bağlıdır. Kanama, beyinde görme ile ilgili görme kesiminde bulunuyorsa, görme sorunları olabilir.

Denge ve koordinasyon sorunları, bir tarafta güçsüzlük, uyuşma veya ani nöbet meydana gelebilir.

Birçok kişi için konuşma merkezi beynin sol tarafında bulunur ve bu bölgeye kanamalar belirgin konuşma bozukluklarına neden olabilir.

Kanama, otomatik vücut işlevlerinin çoğunun düzenlendiği alt beyinde (beyin sapı) bulunuyorsa, hasta tepkisizleşebilir veya komaya girebilir.

Ek olarak, bazen beyin kanamalarının belirtileri aniden ortaya çıkabilir ve hızla kötüye gidebilir. Alternatif olarak belirtiler birkaç saat veya hatta günler içinde yavaş ilerleyebilir.

Beyin kanaması nasıl teşhis edilir ?

Herhangi bir inme şüphesi varsa, derhal değerlendirme gereklidir.

Muayene zayıflık, bulanık konuşma ve /veya duyu kaybıyla beyin hasarının kanıtlarını ortaya çıkarabilir. Genellikle, bilgisayarlı tomografi (BT) taraması veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması gibi bir radyoloji muayenesi gereklidir.

Beynin içinde veya çevresinde kanama görülürse, kanamaların nedenini belirlemek için daha fazla test yapılabilir. Bu ilave test, hem anormal kan damarlarının bulunup bulunmadığını hem de tanı veya tedavide bir sonraki aşamada bulunup bulunulmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.

Bazı durumlarda, kanama bulgularını doğrulamak veya diğer beyin problemlerini ekarte etmek için bir omurga sıvısı  alımı (lumbar ponksiyon) gerekebilir.

Beyin kanaması tedavisi nasıldır ?

Beynin içinde kanaması olan hastalar çok yakından izlenmelidir. Erken tedavi olarak kan basıncının ve nefes alımının dengelenmesi sayılabilir.

Beyin ve diğer organlara yeterli miktarda oksijen verildiğinden emin olmak için bir solunuma yardımcı makine (ventilatör) gerekebilir.

Özellikle kişi bilinçsiz olduğunda, sıvı ve ilaçlar için damar yolu kullanılır.

Bazen kalp ritimlerini, kan oksijen seviyelerini veya kafatasının içindeki basıncın  izlenmesi gereklidir.

Kişi stabilize olduktan sonra kanamanın nasıl giderileceğinin belirlenmesi yapılır. Bu istikrar ve karar verme süreci çok hızlı gerçekleşir.

Ameliyat gerçekleştirme kararı, kanamanın büyüklüğü ve yerini temel alır. İntrakranyal kanamalı herkesin ameliyat olması gerekmez.

Çeşitli tıbbi ilaçlar, kanama alanının etrafındaki şişmeyi azaltmak, kan basıncını optimum seviyede tutmak ve nöbeti önlemek için kullanılabilir. Hasta uyanıksa ağrı kesici ilaç gerekebilir.

Beyin kanamalarından sonraki prognoz nedir ?  İyileşme mümkün mü ?

Beyin kanaması yaşayan birçok hasta hayatta kalır. Bununla birlikte, beynin belirli bölgelerinde kanama oluştuğunda veya ilk kanamanın çok büyük olması durumunda hayatta kalma oranları düşer.

Bir hasta intrakranyal kanamaya maruz kalırsa, iyileşme birkaç ay sürebilir. Zamanla ve fiziksel, mesleki ve konuşma terapisi dahil olmak üzere kapsamlı rehabilitasyon çabaları ile hastalar fonksiyonlarını tekrar kazanabilir. Bununla birlikte, bazıları kalıcı zayıflık veya duyusal problemlerle yaşar.

Diğer hastalarda kalıcı nöbetler, baş ağrısı veya hafıza sorunları olabilir.

Özel durumlar

Gestasyonel yaşın 32 haftasından daha kısa olan bebeklerde kan damarlarının olgunlaşmamış olması nedeniyle intrakranyal kanama gelişme riski daha yüksektir.

Prematüre bebeklerin önemli bir yüzdesinde, bir miktar intrakranyal kanama gelişebilir. Bu, hidrosefali veya beynin sıvı dolu alanlarının genişlemesine yol açabilir ve çok ciddi olabilir.

Eğer doğum geciktirilemezse, bu durumu önlemeye yardımcı olmak için anneye belirli ilaçlar verilebilir.

Ailede beyin kanaması öyküsü varsa ve yüksek tansiyon hastasıysanız önlem olarak yine de bir nöroşirürji muayenesinden geçin.

“Hipertansiyon Nedir” için buraya tıklayın.