Su zehirlenmesi, aşırı miktarda su alımı sonucunda kandaki sodyum mineralinin 130 mmol / litrenin (hiponatremi) altına düşmesine denir. Bu durum, kısa bir süre içinde aşırı miktarda su tüketilmesinden kaynaklanır. Su zehirlenmesi, vücutta bulunan sıvılar içindeki elektrolitlerin dengesini bozup, normal beyin fonksiyonlarına zarar verir.

Yeterli miktarda su içmenin vücudun sağlıklı bir şekilde çalışması için şart olduğu bilinen bir gerçektir. İnsan vücudunun sıvı ve elektrolit dengesini düzenleyen kendi mekanizması vardır. Böbrekler, sıvı dengesinin sağlanmasından ve ayrıca kalsiyum, magnezyum, potasyum, sodyum gibi elektrolitlerden sorumlu olan organlardır. Sodyum (tuz) ise, sıvı dengesinin düzenlenmesinde hayati rolü olan bir mineraldir. Tıbbi olarak seyreltik hiponatremi adı verilen su zehirlenmesi, aşırı miktarda su tüketimi nedeniyle kandaki sodyum konsantrasyonunun düşmesiyle meydana gelir.

Sodyum kan konsantrasyonu, litre başına 135 milimol’in altına düştüğünde, kanımızdaki sodyum seviyesi düşer. Bu koşullar altında su hücrelere sızmaya başlar. Bu işlem büyük hücresel hasara neden olabilir.

Su zehirlenmesi neden olur?

Normal şartlar altında, farkında olmadan çok fazla su tüketmek son derece nadir görülen bir vakadır. Normal bireylerde su zehirlenmesiyle ilgili ölümlerin hemen hemen hepsi ya bireylerin büyük miktarda su tüketmeye teşebbüs ettiği su içme yarışmalarından ya da aşırı miktarda sıvının tüketildiği uzun süren egzersizlerden kaynaklanmıştır. Ayrıca kişilerin aşırı miktarda su tüketmeye zorlandığı bir işkence metodu da su zehirlenmesine neden olabilmektedir.

Su zehirlenmesinin nedenleri maddeler halinde şöyledir;

Kısa sürede çok su tüketmek

Su diyeti gibi yoğun sıvı tüketimine bağlı diyet listelerini uygulamak

Aşırı sıcak hava sonucu vücuttan çok su kaybetmek

Diüretikler yani idrar söktürücüler de yan etki olarak su zehirlenmesi yapabilir.

Su ya da meyve suyu içme yarışmalarına katılmak, büyük miktarda su tüketmenize ve sodyum seviyelerinde dengesizliğe neden olup, su zehirlenmesi yapabilir.

Karaciğer sirozu, böbrek yetmezliği ve kalp yetmezliği de su zehirlenmesi riskini doğurabilir.

Su zehirlenmesinin diğer nedenleri, hipotiroidizm, kusma veya ishal, dehidrasyon gibi vücudun susuz kaldığı sağlık sorunlarıdır.

Su zehirlenmesi belirtileri

Su zehirlenmesinin en yaygın belirtisi bulantıdır. Mide aşırı miktarda suyu tutmakta zorlandığından, kişi kusma ihtiyacı duyar.

• Baş ağrısı
• Kaslarda kramp yaşama
• Konuşma bozukluğu
• Zihin bulanıklığı
• Hiponatremi
• Gastrointestinal dilatasyon
• Hidronefroz
• Düzensiz kalp atışı
• Ödem
• Yorgunluk, halsizlik, huzursuzluk
• Aşırı su alımı şişkinliğe neden olabilir
• Bilinç kaybı
• Şiddetli su zehirlenmesi vakalarında, havale, koma, solunum durması, beynin şişmesi olabilir, hatta ölüme kadar varabilir.

Bebeklerde su zehirlenmesi belirtileri

Kusma

Aşırı idrar yapma (günde 6-8 kez gibi)

Aşırı terleme

Yüzde ve vücutta şişme

Bebeğin vücut ısısında düşme

Düzensiz solunum

Kaslarda kramp

Huzursuzluk

Uyuşukluk

Baş ağrısı

Su zehirlenmesi tedavisi

Su zehirlenmesi, acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur. Hastanelerde, su zehirlenmesi tedavisinde vazopresin reseptör antagonistleri reçete edilir. Vasopressin reseptörü, su tutma sürecinde önemli fizyolojik rol oynayan hücre yüzeyi reseptörlerinden biridir. Ancak, su zehirlenmesinin erken belirtilerini fark ederseniz, durumun daha da kötüye gitmesini önlemek için, doktorunuza danışıp aşağıdaki tavsiyelere uymalısınız:

Su veya sıvı alımını sınırlandırın.

Tuzlu yiyecekler tüketin. Bu gıdalara bazı örnekler; Domates suyu, simit, peynir, dereotu turşusu ve tavuk suyu çorbasıdır.

Doktorunuza danışıp diüretik ilaç kullanın. Bu ilaçlar idrar üretimini artırıp vücuttan fazla suyun atılmasına yardımcı olurlar.

İbuprofen ve aspirin gibi herhangi bir analjezik veya ilaç kullanmayın.