Klasik belirti yanak içi, dudak içi, damak, dil veya küçük dilde oluşan beyaz noktacıklardır. Bu noktalar bir araya gelerek plak halini alabilir. Bir noktayı temizlerseniz altındaki dokunun kızarık olduğunu görürsünüz, ancak genellikle ağrılı değildir ve yara oluşmamıştır.

Aşağıdaki belirtiler de görülebilir:

• Bazen beyaz lekeler olmaz. Ağız içindeki bazı bölgeler kızarmış (nadiren yara olmuş) olabilir.
• Protez (takma) dişlerin altındaki bölgede belirgin kızarıklık oluşabilir.
• Dudak köşesindeki ciltte çatlama, yara oluşumu, kızarıklık görülebilir.
• Genelde ağrısızdır. Ancak yeme içme esnasında ağrı yaşanabilir.

1) Yetersiz Ağız Bakımı

Geceleri çıkarılmayan ve güzelce temizlenmeyen protez dişler, diş telleri, ağız koruyucu gibi ağız içinde kullanılan ürünler ağız mantarına neden olabilir. Bu ürünler ağızda tam oturmazsa ve dilde-damakta tahrişe neden olursa da ağız mantarı ortaya çıkabilir.

2) Antibiyotikler

Antibiyotikler, ağızdaki yararlı bakterileri de öldürür. Ancak mantarları öldürmez. Bu durumda rakibi olan bakterilerden kurtulan mantarlar çoğalarak ağız mantarına neden olabilir.

• Antibakteriyel gargaraların aşırı kullanımı da benzer etki doğurur.

3) Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması

Mantarlarla mücadele eden bağışıklık birimleri zayıflarsa ağız mantarı ortaya çıkabilir. Buna yol açabilecek bazı etkenler şunlardır:

• Şiddetli alerji, otoimmün hastalık vb. nedenlerle baskılayıcı ilaçlar kullanmak
• Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçları
• Şiddetli hastalıklar
• HIV (AIDS)

4) Ağzın Çok Kuru Olması

Tükürük salgısının yetmezliği ağız mantarına zemin hazırlayabilir. Aşağıdaki etkenler buna neden olabilir:

• Antidepresan, antipsikotik veya kemoterapi ilaçları kullanmak
• Boyun veya baş bölgesine radyasyon tedavisi almak
• Sjögren sendromu

5) Sigara Ve Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de ağız mantarına neden olabilir:

• Şeker hastalığı
• Şiddetli kansızlık
• Demir, folat veya B12 yetmezlikleri
• Sigara kullanmak
• Doğum kontrol hapları
• Steroid ilaçlar
• Kasık mantarı olan bir kişi ile oral seks yapmak

Not: Annenin vajinal mantar iltihabı varsa, doğum esnasında bebeği ağız mantarı olabilir.

1) İlaç Tedavisi

Ağız mantarının büyük çoğunluğu antifungal (mantar önleyici) ilaçlar sayesinde tamamen iyileştirilebilir. Jel, krem ve gargara şeklinde versiyonları olduğu gibi bazen hap kullanımı da gerekli olabilir.

• Krem şeklindeki ilaçlar 7-14 gün boyunca günde birkaç kez kullanılır.
• Haplar günde bir kez alınır.
• Fluconaol, nystatin, itraconazol, ketoconaol veya amphotericin gibi örnekleri vardır.

Kullandığınız antibiyotikler veya kortikosteroid ilaçlar ağız mantarına neden oluyorsa, bırakmadan önce doktorunuza danışmalısınız. Risk değerlendirmeleri yapıldıktan sonra ilaç dozu düşürülebilir.

2) Koruyucu Önlemler

Aşağıdaki önlemler sayesinde ağız mantarının ömrü kısalır ve tekrar etme riski azalır:

• Yemeklerden sonra ağzınızı yıkayın.
• Florür içeren bir diş macunu ile dişlerinizi günde iki kez fırçalayın. Yumuşak bir fırça ile damağınızı ve diş etlerinizi de fırçalayın.
• Protez dişlerinizi her gün çıkarın. Ağzınızda kullandığınız tüm ürünlerin temizliğine özen gösterin.
• Sigaradan ve pasif içicilikten uzak durun.
• Şeker hastalığı gibi riskli durumlar sürekli kontrol altında tutulmalıdır.
• Hazır şeker tüketimini azaltın.

3) Ev Tedavileri

Tuz: En iyi ev tedavisidir. Tuzlu su ile gargara, mantarların yaşayamayacağı bir ortam hazırlar. Ayrıca ağız mantarı belirtilerinin de hızlıca kaybolmasını sağlar.

• Tuzlu su ile gargara yaparken, temiz parmaklarınızla da ağız içinize hafifçe masaj yapabilirsiniz.
• Tuzu yutmayın.

Yoğurt: Probiyotik (yararlı bakteri dostu) etkisi ile ağız florasının dengelenmesini sağlar.

Çay ağacı yağı: Güçlü antifungal özellikleri vardır. Ağzınıza uyguladıktan sonra tükürerek ağzınızı çalkalayınız. Yutmayınız.

Aşağıdaki ürünleri uygulamak da ağız mantarına iyi gelebilir:

• Karbonat
• Elma sirkesi
• Tarçın
• Sarımsak
• Güveyotu yağı
• Zeytin yaprağı